Τον «Οθέλλο» του Τζουζέππε Βέρντι σε σκηνοθεσία, σκηνικά και φωτισμούς ενός από τους κορυφαίους θεατρικούς και εικαστικούς καλλιτέχνες της εποχής μας, του Ρόμπερτ Ουίλσον, παρουσιάζει η Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ), από τις 23 Φεβρουαρίου και για πέντε παραστάσεις –στις 23 και τις  27 Φεβρουαρίου και στις  2, 5 και 8 Μαρτίου-, στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ).

Πρόκειται για μια από τις πιο σημαντικές συμπαραγωγές της ΕΛΣ με ένα ιστορικό Φεστιβάλ όπερας στην Ευρώπη, το Πασχαλινό Φεστιβάλ του Μπάντεν-Μπάντεν, η οποία υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της ΕΛΣ.

Ο τετράπρακτος «Οθέλλος» του Τζουζέππε Βέρντι ακολουθεί την αφήγηση του ομώνυμου σαιξπηρικού αριστουργήματος, αποδίδοντας την ιστορία με μουσική εκρηκτικής δύναμης και υποδειγματική οικονομία εκφραστικών μέσων. Ο ηρωισμός του Οθέλλου, το άσβεστο μίσος του Ιάγου, η αγνότητα και η καλοπιστία της Δυσδαιμόνας σκιαγραφούνται μοναδικά μέσα από τη σύνθεση του Βέρντι. Η μοναδικής ακρίβειας μουσική αποδίδει θεαματικά την καταιγίδα που μαίνεται στη θάλασσα, αλλά και κυρίως το ψυχικό τοπίο του κεντρικού ήρωα, που θα καταποντιστεί από το βάθρο της δόξας του, παραδομένος στο ένστικτο της ζήλιας του. Η προτελευταία όπερα του Βέρντι σημείωσε τεράστια επιτυχία στην πρώτη της παρουσίαση το 1887 στη Σκάλα του Μιλάνου και, έκτοτε, βρίσκεται στο ρεπερτόριο όλων των λυρικών θεάτρων και στις πρώτες θέσεις των προτιμήσεων του κοινού.

Η έβδομη δεκαετία της ζωής του Βέρντι δεν ήταν καλή για τον συνθέτη. Όπως έχει καταγραφεί στη βιβλιογραφία, «φάνηκε να εισήλθε [εκείνα τα χρόνια] σε φάση κατήφειας και κατάθλιψης […] [και] οι επιστολές του εκείνης της εποχής ήταν γεμάτες παράπονα για το ιταλικό θέατρο, την ιταλική πολιτική και την ιταλική μουσική εν γένει, με τον συνθέτη να τα αντιλαμβάνεται όλα ως βύθιση κάτω από την παλίρροια του Γερμανισμού».

Η πρόταση του εκδότη του να επανεξετάσει την όπερα Σιμόν Μποκανέγκρα, αγνοήθηκε από τον Βέρντι, ο οποίος έστειλε ένα σημείωμα λέγοντας ότι το αποτέλεσμα του 1857, το οποίο είχε σταλεί στον συνθέτη για επανεξέταση, θα παρέμενε ανέγγιχτο -«ακριβώς όπως μου το στείλατε».

Ο Βέρντι θαύμαζε τα δραματικά έργα του Σαίξπηρ και, κατά τη διάρκεια της καριέρας του, θέλησε να δημιουργήσει όπερες με βάση τα έργα του, παρόλο που η μία του προσπάθεια να το κάνει, στον «Μάκβεθ» του 1847, μολονότι είχε αρχικά επιτυχία, δεν έτυχε καλής αποδοχής όταν αναθεωρήθηκε για παράσταση στο Παρίσι, το 1865.

Η υπόθεση αφορά την εκδίκηση του Ιάγου, ο οποίος είναι σημαιοφόρος στην υπηρεσία του Οθέλλου. Ο Ιάγος μισεί τον Οθέλλο, τον μαύρο κυβερνήτη της Κύπρου και στρατηγό της Δημοκρατίας της Βενετίας, επειδή τον παρέκαμψε και έδωσε προαγωγή στον Κάσσιο. Ο Ιάγος δολοπλοκεί προκειμένου να πείσει τον Οθέλλο ότι η σύζυγός του Δυσδαιμόνα τον απατά με τον Κάσσιο. Ο Οθέλλος πέφτει στην παγίδα και θολωμένος απ’ τη ζήλια στραγγαλίζει τη Δυσδαιμόνα. Όταν η πλεκτάνη αποκαλύπτεται, ο Οθέλλος αυτοκτονεί.

Ο Ρόμπερτ Ουίλσον, ο πολυβραβευμένος κορυφαίος αβανγκάρντ σκηνοθέτης που άλλαξε τη σκηνοθεσία της όπερας μέσα από την απόλυτα αναγνωρίσιμη προσωπική του γλώσσα, δίνει τον πρώτο λόγο στη μουσική και προτείνει για τον «Οθέλλο» έναν μινιμαλιστικό σκηνικό κόσμο, με εικόνες αισθητικά εντυπωσιακές και συναισθηματικά φορτισμένες, επιβλητικούς φωτισμούς, στιλιζαρισμένη κινησιολογία, ιδιαίτερα κοστούμια και έντονο μακιγιάζ.

Διευθύνει ο Στάθης Σούλης, ένας από τους πιο ανερχόμενους Έλληνες αρχιμουσικούς της νέας γενιάς, ενώ στη διανομή συναντούμε πρωταγωνιστές υψηλής κλάσης και διεθνούς ακτινοβολίας.

Ρόμπερτ Ουίλσον

Τον ρόλο του τίτλου ερμηνεύει ο Αλεξάντρς Αντονένκο, ο οποίος την τελευταία δεκαετία διαγράφει μια εντυπωσιακή πορεία στα κορυφαία λυρικά θέατρα του πλανήτη.  Τον ρόλο του Ιάγου αναλαμβάνει ο Έλληνας βαρύτονος Τάσης Χριστογιαννόπουλος, ο οποίος από το 1989 πρωταγωνιστεί σε παραγωγές της ΕΛΣ και του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, ενώ εμφανίζεται στα σημαντικότερα θέατρα παγκοσμίως. Τον ρόλο της Δυσδαιμόνας θα ερμηνεύσει η διεθνώς αναγνωρισμένη υψίφωνος της ΕΛΣ Τσέλια Κοστέα, η οποία έχει συμπράξει με τα μεγαλύτερα θέατρα και τις σημαντικότερες αίθουσες του κόσμου.

Μαζί τους οι Μονωδοί της ΕΛΣ Δημήτρης Πακσόγλου, Γιάννης Καλύβας, Πέτρος Μαγουλάς, Μαρίνος Ταρνανάς, Παύλος Σαμψάκης, Βιολέττα Λούστα.

Bάσει των οδηγιών της Ελληνικής Πολιτείας, σημειώνεται ότι οι αίθουσες της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ λειτουργούν ως αμιγείς χώροι για εμβολιασμένους και νοσήσαντες, στο 100% της χωρητικότητάς τους (οι θεατές οφείλουν να επιδεικνύουν έγκυρο σχετικό πιστοποιητικό και επίδειξη ταυτότητας ή διαβατηρίου). Για παιδιά από 4 έως και 17 ετών ισχύει η επίδειξη πιστοποιητικού εμβολιασμού ή νόσησης, είτε δήλωση αρνητικού αυτοδιαγνωστικού ελέγχου (self-test) τελευταίου 24ώρου.

Ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της παγκόσμιας δραματουργίας, η «Αντιγόνη» του Ζαν Ανούιγ, ανεβαίνει στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν, από τις 18 Φεβρουαρίου, σε σκηνοθεσία Μαρίας Πρωτόπαππα [Πεσμαζόγλου 5, Αθήνα].

Μετά το επιτυχημένο «Ρίτερ, Ντένε, Φος», η σκηνοθέτις προσεγγίζει ένα από τα ωραιότερα κείμενα που γράφτηκαν ποτέ για την εξουσία. Τους ρόλους του έργου ερμηνεύουν ο Χρήστος Στέργιογλου, ο Γιάννης Τσορτέκης, η Κίττυ Παϊταζόγλου, η Αντριάνα Ανδρέοβιτς, ο Δημήτρης Μαμιός, ο Δημήτρης Μαργαρίτης, η Ηλέκτρα Μπαρούτα και η Μαρία Πρωτόπαππα.

Η Αντιγόνη, ως μυθικό πρόσωπο, θέτει ένα γοητευτικό αίνιγμα ανά τους αιώνες. Τι την ωθεί να συγκρουστεί με την εξουσία; Η σύγκρουση αυτή δικαιολογεί τη θυσία της ζωής της; Υπάρχουν κάποια ελαφρυντικά στον Κρέοντα, με τον οποίο αντιπαρατίθεται;

Πρώτος ο Σοφοκλής μετέφερε τον μύθο της στη θεατρική σκηνή το 441 π.Χ. και ο Γάλλος συγγραφέας Ζαν Ανούιγ τον μετέπλασε κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Το έργο που έφερε στην Ελλάδα ο Κάρολος Κουν

Από το 1944 και μετά, οπότε και ανέβηκε πρώτη φορά η «Αντιγόνη» του Ανούιγ, έχει παρουσιαστεί σε θεατρικές σκηνές σε όλο τον κόσμο, προκαλώντας πάντα έντονες συζητήσεις. Στην Ελλάδα παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1946-1947 στο Θέατρο Τέχνης, σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν, με την Έλλη Λαμπέτη στον ομώνυμο ρόλο. Έτσι, το έργο που έφερε στην Ελλάδα ο Κάρολος Κουν επιστρέφει στο θέατρο που το ανέδειξε, σηματοδοτώντας παράλληλα τα 80 χρόνια από την ίδρυση του Θεάτρου Τέχνης (1942-2022).

Ο Κρέοντας με νόμο απαγορεύει την ταφή του αδελφού της Αντιγόνης, Πολυνείκη, γιατί κινήθηκε με στρατό ενάντια στην πόλη των προγόνων του και τον αδελφό του, Ετεοκλή. Η Αντιγόνη θα εναντιωθεί σε αυτήν τη διαταγή. H Αντιγόνη αντι-μιλά στον Κρέοντα και η δύναμη της εκφοράς των λέξεων, η εν δυνάμει ικανότητά τους να διαμορφώνουν ή και να εκλαμβάνονται ως πραγματικότητες είναι η βασική διεκδίκηση αυτής της ανάγνωσης πάνω στην Αντιγόνη.

Μαρία Πρωτόπαππα: «Αξίζει τον κόπο η θυσία της Αντιγόνης;»

Με αφορμή τη σκηνοθεσία της για το Θέατρο Τέχνης, η Μαρία Πρωτόπαππα αναφέρει:

«Ο Ανούιγ καλεί τους θεατές να σκεφτούν πάνω στο νόημα της ζωής και να αρνηθούν κάθε μορφή συμβιβασμού. Ανήκει στα έργα του Pieces noires (Μαύρα Έργα), που ήταν γεμάτα ειρωνεία και σαρκασμό. Είχε βρει τρόπο να γελάει µε την κακοτυχία: “Τα έργα µου είναι περισσότερο Μολιερικά. Χάρη στον Μολιέρο, το γαλλικό θέατρο δεν είναι ζοφερό. Γελάμε, όπως οι φαντάροι στον πόλεμο, µε την μιζέρια και τον τρόμο µας”.

Αν ήταν εύκολο να αποφασίσουμε ποια πλευρά έχει με το μέρος της το δίκαιο ή το άδικο, δεν θα μιλούσαμε για τραγωδία. Η αξία της δεν έγκειται στη σύγκρουση του καλού με το κακό, της αθωότητας με την ενοχή, αλλά σε μια αντιπαράθεση ηθικών αρχών και πολιτικών θέσεων στην οποία είναι δύσκολο ο μέσος άνθρωπος να πάρει σαφή θέση. Στο ερώτημα: “αξίζει τον κόπο η θυσία της;”, τα έργα του Σοφοκλή και του Ανούιγ δεν δίνουν οριστική και αδιαπραγμάτευτη απάντηση».

Συντελεστές

Μετάφραση: Μάριος Πλωρίτης, σκηνοθεσία δραματουργική επεξεργασία: Μαρία Πρωτόπαππα, σκηνικός χώρος-κοστούμια: Εύα Νάθενα, κίνηση: Κατερίνα Φωτιάδη, μουσική: Λόλεκ, φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα, βοηθοί σκηνοθέτη: Δημήτρης Σταυρόπουλος, Ορέστης Σταυρόπουλος, βοηθός ενδυματολόγου: Έλσα Γκόγκογλου, φωτογραφίες: Ρούλα Ρέβη, μακιγιάζ φωτογράφισης: Σίσσυ Πετροπούλου, διεύθυνση παραγωγής: Αναστασία Καβαλλάρη, εκτέλεση Παραγωγής: Kart Productions-Μαρία Ξανθοπουλίδου.

Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Πέμπτη έως Σάββατο στις 20.30 - Κυριακή στις 19.00

Ο σκοτεινός «Ματωμένος Γάμος», του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, παρουσιάζεται από τις 11 Φεβρουαρίου σε σκηνοθεσία Μαρίας Μαγκανάρη στο Εθνικό Θέατρο στο κτήριο Τσίλλερ, Σκηνή Νίκος Κούρκουλος [Αγίου Κωνσταντίνου 22-24, Αθήνα].

Μια κοινωνία με ακλόνητους δεσμούς. Μια νύφη που ανήκει σε κάποιον άλλον. Ένας πατημένος όρκος. Ένα άλογο που καλπάζει βαθιά μέσα στο σκοτεινό δάσος. Όσο κι αν τρέξει όμως κανείς, μπορεί να ξεφύγει από το αίμα που κυλάει μέσα του; Μπορεί, άραγε, να αποδράσει ποτέ κανείς από τον εαυτό του;

Εμπνευσμένος από ένα πραγματικό έγκλημα της εποχής του, και στο κατώφλι ενός βίαιου Εμφυλίου, ο Ματωμένος Γάμος του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα είναι η συγκλονιστική ιστορία ενός πάθους και ταυτόχρονα ένα παράφορο τραγούδι που μιλάει με τρόπο σπαρακτικό για την ελευθερία, τον έρωτα και τον θάνατο.

«Τόσον καιρό κρυβόντουσαν ο ένας από τον άλλον, αλλά στο τέλος νίκησε το αίμα» λέει ο σπουδαίος Ισπανός ποιητής. Η σκηνοθέτις Μαρία Μαγκανάρη, που τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε τροχιά δημιουργικής προσέγγισης των κλασικών του σύγχρονου θεάτρου, εκκινεί από τη φράση αυτή για να βουτήξει στον πυρήνα του αριστουργήματος του Λόρκα, αναδεικνύοντας ένα διαχρονικό ερώτημα: «Είναι οι επιλογές μας στη ζωή αληθινά δικές μας ή τις κουβαλάμε στο αίμα μας σαν το χρώμα των μαλλιών και των ματιών μας; Μπορούμε τελικά να γίνουμε κάτι άλλο από αυτό που είμαστε;».

Άκρως λυρικός, με τον αισθησιασμό και την υπερβατική τόλμη που υπαγορεύει η μεγάλη ποίηση και με φόντο την τραχύτητα του ανδαλουσιανού τοπίου, ο Λόρκα ενσωματώνει στον Ματωμένο Γάμο τελετουργικά που σε όλους τους πολιτισμούς συνοδεύουν τις κομβικές στιγμές της ανθρώπινης παρουσίας στη γη: ένα νανούρισμα, τραγούδια γάμου, μοιρολόγια, ο κύκλος της ζωής. Μια ιχνηλάτηση όλης της ανθρώπινης περιπέτειας από τη ζωή στον θάνατο με τρόπο που συγκινεί.

Η σκηνοθεσία εισέρχεται με ανανεωτική πνοή στο ποιητικό στερέωμα του συγγραφέα, εξερευνώντας το πώς μπορεί να μεταφραστεί σκηνικά ο τολμηρός λυρισμός του έργου. «Καρφιά του φεγγαριού ενώνουν τη μέση μου με τους γοφούς σου» γράφει ο Λόρκα και, μέσα από το σκηνικό σύμπαν της παράστασης, η ποίηση αναβλύζει και έρχεται καταπάνω μας για να μας σαρώσει «σαν κύμα δυνατό».

Ταυτότητα παράστασης

Μετάφραση: Έφη Γιαννοπούλου

Σκηνοθεσία: Μαρία Μαγκανάρη

Σκηνικά: Κλειώ Μπομπότη

Κοστούμια: Άγγελος Μέντης

Μουσική: Μάρθα Μαυροειδή

Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος

Βοηθός σκηνογράφου: Φιλάνθη Μπουγάτσου

Βοηθός ενδυματολόγου: Καλλιόπη Βλαμάκη

Βοηθός σκηνοθέτη: Μαρία Γοζαδίνου

Β’ βοηθός σκηνοθέτη: Άννα Καραμανίδου

Διανομή με αλφαβητική σειρά

Βαγγέλης Αμπατζής   Γαμπρός

Δήμητρα Βλαγκοπούλου  Νύφη

Νόνη Ιωαννίδου   Μοίρα / Πεθερά / Κοπέλα / Ξυλοκόπος

Σύρμω Κεκέ   Γυναίκα του Λεονάρντο

Μαρία Κεχαγιόγλου   Μητέρα

Ευσταθία Λαγιόκαπα   Μοίρα / Γειτόνισσα / Κοπέλα / Ξυλοκόπος

Πέτρος Μάλαμας     Θάνατος / Λόρκα

Νικόλας Παπαγιάννης    Λεονάρντο

Γιάννης Σιαμσιάρης   Πατέρας της Νύφης / Φεγγάρι

Μαρία Σκουλά   Μοίρα / Υπηρέτρια / Κοπέλα / Ξυλοκόπος

Φωτογράφος παράστασης: Ανδρέας Σιμόπουλος

Σημείωση: Οι Σκηνές του Εθνικού Θεάτρου λειτουργούν ως αμιγείς χώροι για εμβολιασμένους και νοσήσαντες.  Η είσοδος των θεατών θα γίνεται αυστηρά με την επίδειξη πιστοποιητικού εμβολιασμού ή νόσησης. 

Λόγω των έκτακτων συνθηκών, ο προγραμματισμός της πρεμιέρας και των παραστάσεων ενδέχεται να τροποποιηθεί.

Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη, Κυριακή στις 19:30.

Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο στις 21:00.

Προπώληση εισιτηρίων: ticketservices.gr και στο  210.7234567 (με χρήση πιστωτικής-χρεωστικής κάρτας)

Πληροφορίες: Ταμεία κτηρίου Τσίλλερ, τηλ. 210.5288170-171

Ένα πρωτοφανές και εξαιρετικά λυπηρό περιστατικό σημειώθηκε στην παράσταση του γνωστού κωμικού Χριστόφορου Ζαραλίκου στο θέατρο «Τζένη Καρέζη», όταν μία «ομάδα θεατών» εισέβαλε στη σκηνή. Οι εικόνες που εκτυλίχθηκαν ήταν απίστευτες, με τον κωμικό να διακόπτει και να προσπαθεί να ηρεμήσει τα πνεύματα.

Συγκεκριμένα, η παράσταση «200 χρόνια δανεικά» διεκόπη βιαίως όταν μία ομάδα, που σύμφωνα με τον Χριστόφορο Ζαραλίκο πρόκειται για μπράβους, τον άκουσαν να αναφέρεται σατιρικά στον εφοπλιστή και πρόεδρο του Ολυμπιακού. Σημαιοφόρος της αστυνομίας θεάτρου ήταν η Σάσα Σταμάτη, η οποία αφού αυτή το καιρό απουσιάζει από τα τηλεοπτικά δρώμενα, αποφάσισε να κάνει περιοδεία στα θέατρα της Αθήνας, σε ρόλο Υπολοχαγού... με ύφος εκατό καρδιναλίων... 

Το αποτέλεσμα ήταν τραγελαφικό ενώ οι εικόνες ντροπής κάνουν το γύρω του διαδυκτύου... 

«Σας παρακαλώ» ακούγεται να λέει επανειλημμένα ο Χριστόφορος Ζαραλίκος τη στιγμή που η σκηνή έχει γεμίσει με ανθρώπους και η ένταση ήταν εμφανέστατη ενώ θεατές τους έδιωχναν.

Την καταγγελία για το αδιανόητο περιστατικό έκανε και ο ίδιος ο Χριστόφορος Ζαραλίκος, γράφοντας στο Twitter τα εξής:

«Στην χώρα που είσαι πρωθυπουργός @kmitsotakis μπαίνουν μπράβοι σε θέατρο για να σταματήσουν την παράσταση και τους πετάει έξω το κοινό. Δεν αντέχουμε τόσο φιλελευθερισμό πια».

Για το λυπηρό περιστατικό τοποθετήθηκε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, γράφοντας στο twitter τα εξής:

«Η κοινωνία μας έχει εμπεδώσει την ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης, πρωτίστως της σάτιρας, όσο αιχμηρή και αν είναι. Κάθε απόπειρα, έργω ή λόγω, βίαιης παρεμπόδισης της είναι ανεπίτρεπτη και καταδικαστέα, πόσω μάλλον όταν έχει χαρακτηριστικά αυτοδικίας.»

Το νέο μουσικoποιητικό έργο «Μάρθα: Μια ιστορία από το Μεσολόγγι» του Νίκου Ξυδάκη σε λιμπρέτο του Διονύση Καψάλη κάνει πρεμιέρα στην GNO TV, στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Το έργο, ανάθεση της Εναλλακτικής Σκηνής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ), βιντεοσκοπήθηκε την περασμένη άνοιξη χωρίς την παρουσία κοινού και έρχεται στην οθόνη σας αποκλειστικά μέσω του nationalopera.gr/GNOTV από τις 9 Νοεμβρίου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021 με ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους.

Η μορφή της Μάρθας, της μάνας που «έπαψε να ζηλεύει το πουλάκι που βρήκε ένα μικρό σπόρο και τραγούδησε» από τα σχεδιάσματα του Διονύσιου Σολωμού για τους Ελεύθερους πολιορκημένους, βρίσκεται στο κέντρο αυτής της μουσικοποιητικής σύνθεσης που επιχειρεί να αποδώσει ένα από τα κορυφαία επεισόδια της Ελληνικής Επανάστασης, την πολιορκία και έξοδο του Μεσολογγίου την άνοιξη του 1826 – ιδωμένη, αυτή τη φορά, από τη γυναικεία σκοπιά.

H GNO TV, η οποία αποτελεί έναν νέο άξονα προγραμματισμού της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, δημιουργήθηκε και λειτουργεί με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) [www.SNF.org] για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της ΕΛΣ.

Το έργο «Μάρθα: Μια ιστορία από το Μεσολόγγι» βασίζεται σε δυο πηγές που ακροβατούν με δημιουργικό τρόπο ανάμεσα στο λαϊκό και το λόγιο, τα ανεκτίμητα Ενθυμήματα του αγωνιστή του 1821 και ιστορικού Νικόλαου Κασομούλη, στον οποίο οφείλουμε την από πρώτο χέρι αφήγηση των γεγονότων της πολιορκίας, και τη σπαρακτική ποιητική μετουσίωση των ιστορικών συμβάντων της Εξόδου του Μεσολογγίου από τη μεγαλοφυΐα του Σολωμού, στίχοι από τους Ελεύθερους πολιορκημένους του οποίου παρεμβάλλονται εμβόλιμα στο έργο.

H δημιουργική σύμπραξη του συνθέτη Νίκου Ξυδάκη, γνωστού και δημοφιλούς για την επιδέξια γεφύρωση των λαϊκών και ανατολίτικων ακουσμάτων με την έντεχνη τραγουδοποιία, και του βραβευμένου ποιητή Διονύση Καψάλη αποπειράται να σκιαγραφήσει τη συνειδησιακή υπέρβαση και το ηθικό μέγεθος των επαναστατημένων, θυσιαζόμενων κατοίκων του Μεσολογγίου μέσω μιας μουσικοθεατρικής γλώσσας που συνδυάζει πολύτροπα τα εργαλεία της ποίησης, της μουσικής και της αφήγησης.

«Είναι ένα έργο στην κόψη του ξυραφιού, μια μινιμαλιστική μορφή τραγωδίας ή μια αγρυπνία, κάτι σαν άτυπη λειτουργία. Δεν μπορείς να το εντάξεις σε συγκεκριμένο είδος», σημειώνει για το έργο ο Νίκος Ξυδάκης. «Ο Διονύσης Καψάλης έχει κάνει ένα εξαιρετικό λιμπρέτο, με ποιητική φόρμα, μια σύνθεση ποιημάτων, ενώ σαν γλώσσα είναι συγκινησιακά κοντά μου. Ένα ποίημα όπου οι εναλλαγές στις φόρμες, από το τραγούδι σε οργανικά μέρη ή στον χορό, στην αφήγηση και τις πολύ ενδιαφέρουσες μονωδίες της Μάρθας. Ειδικά οι μονωδίες μού έδωσαν την ευκαιρία ώστε να πειραματιστώ σε ένα μελωδικό ρετσιτατίβο λίγο πιο δικό μας, πιο ελληνικό».

Το τελικό αποτέλεσμα είναι ένα έργο συλλογικό. «Ώρες ώρες νόμιζα πως δημιουργήσαμε ένα κτίσμα, ένα παρεκκλήσι, για να μπορούμε να καταφύγουμε, να συγκινηθούμε ή να θυμηθούμε, και να ζήσουμε και να αναπνεύσουμε με ελευθερία. Έχοντας στον νου μας αυτές τις συγκλονιστικές, ανθρώπινες υπάρξεις που είναι οι στιγμές και μορφές του Μεσολογγίου», υπογραμμίζει ο Νίκος Ξυδάκης.

Τη Μάρθα ερμηνεύει η Ειρήνη Δερέμπεη, μια πολυσχιδής και εκφραστική ερμηνεύτρια της ελληνικής μουσικής, και τον Αφηγητή ο διεθνώς καταξιωμένος βαρύτονος Τάσης Χριστογιαννόπουλος.

Συμμετέχουν το γυναικείο φωνητικό σύνολο Πλειάδες, το POLIS Ensemble, ο Νεοκλής Νεοφυτίδης στο πιάνο και η Σοφία Ευκλείδου στο βιολοντσέλο. Ερμηνεύουν: Ειρήνη Δερέμπεη, Τάσης Χριστογιαννόπουλος. Συμμετέχουν: Γυναικείο φωνητικό σύνολο Πλειάδες, POLIS Ensemble, Νεοκλής Νεοφυτίδης (πιάνο), Σοφία Ευκλείδου (βιολοντσέλο).

Λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών και των προβλημάτων που έχουν δημιουργηθεί σε πολλές περιοχές της Αττικής, τα οποία καθιστούν δύσκολη τη μετακίνηση και την πρόσβαση στο ΚΠΙΣΝ, η Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ) ανακοίνωσε αναβολή και μεταφορά παραστάσεων.

Συγκεκριμένα:

- Αναβάλλεται η αποψινή παράσταση «Ο Κολοκοτρώνης ατενίζει το μέλλον. Γυναίκες προετοιμάζονται για την Επανάσταση κι εγώ, κάτι θα σκέφτομαι» στην Εναλλακτική Σκηνή. Οι θεατές που είχαν αγοράσει εισιτήρια για την παράσταση θα ειδοποιηθούν από τα Ταμεία της ΕΛΣ και θα τους δοθεί η δυνατότητα αλλαγής των εισιτηρίων ή επιστροφής χρημάτων.

- Μεταφέρεται η πρεμιέρα του δίπτυχου «Δέσπω - Ελληνικοί χοροί» για την Κυριακή 17 Οκτωβρίου στις 18.30, στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος. Οι θεατές που είχαν αγοράσει εισιτήρια για την παράσταση του Σαββάτου 16 Οκτωβρίου -η οποία δεν θα πραγματοποιηθεί- θα ειδοποιηθούν από τα Ταμεία της ΕΛΣ και θα τους δοθεί η δυνατότητα αλλαγής των εισιτηρίων ή επιστροφής χρημάτων.

Η Μόνικα Μπελούτσι, έχοντας κατακτήσει τις πασαρέλες κορυφαίων Οίκων μόδας και έχοντας πρωταγωνιστήσει σε μεγάλες κινηματογραφικές ταινίες, αυτή τη φορά επιχειρεί ένα δύσκολο καλλιτεχνικό εγχείρημα. Θα παρουσιάσει την παράσταση «Maria Callas, Lettres et Mémoires» (Μαρία Κάλλας: επιστολές και αναμνήσεις) στη σκηνή του Ηρωδείου, στις 21, 22 και 23 Σεπτεμβρίου, στις 9 το βράδυ, έναν μονόλογο βασισμένο σε αδημοσίευτες επιστολές της Μαρίας Κάλλας.

Στο πλαίσιο της παράστασης, η 56χρονη ηθοποιός διαβάζει αδημοσίευτα κείμενα της Ελληνίδας ντίβας της όπερας, που έχουν συλλεχθεί από τον Τομ Γουλφ, σκηνοθέτη της ταινίας «Maria by Callas». Το έργο ακολουθεί την πορεία της Κάλλας από την παιδική της ηλικία στη Νέα Υόρκη μέχρι τα χρόνια του πολέμου στην Αθήνα, σε μια ζωή που χαρακτηρίστηκε από επιτυχίες και σκάνδαλα, τη θυελλώδη σχέση της με τον Αριστοτέλη Ωνάση αλλά και τις προσωπικές της δοκιμασίες.

«Τα γράμματα που διαβάζω επί σκηνής είναι τόσο όμορφα. Είναι σαν να κοιτάς, απευθείας, στην ψυχή της Κάλλας», δήλωσε η Μπελούτσι μετά την πρεμιέρα στη σκηνή του Studio Marigny, στην καρδιά του Παρισιού, ενώ εξήγησε για ποιο λόγο άργησε τόσο πολύ το ντεμπούτο της στο θεατρικό σανίδι, αναφέροντας πως «η βραδύτητα και η καθυστέρηση είναι χαρακτηριστικό της γυναικείας φύσης -αντίστοιχα, η βιασύνη και η σπουδή είναι ίδιον της ανδρικής. Η ενέργεια της γυναίκας είναι πάντα σε αναμονή και περιμένει την κατάλληλη στιγμή να εκδηλωθεί».

«Για μένα, όλο αυτό ήταν ένα πραγματικό άλμα στο κενό. Ωστόσο, είπα ναι παρά τον φόβο μου, ένα ναι από αυθορμητισμό, σαν να μην είχα χρόνο να αντιδράσω περαιτέρω. Το να βγαίνω κάθε βράδυ στη σκηνή είναι σαν να υποβάλλω τον εαυτό μου σε κάποια μορφή βίας», επεσήμανε η Ιταλίδα ντίβα μιλώντας, κάνοντας ξεκάθαρα λόγο για τον φόβο της σκηνής, το γνωστό stage fright, από το οποίο πάσχουν πολλοί συνάδελφοί της.

Το αυθεντικό πιάνο της Μαρίας Κάλλας, δώρο του Αριστοτέλη Ωνάση προς εκείνη, το οποίο είχε τοποθετηθεί στη θαλαμηγό «Χριστίνα» για να κάνει η Κάλλας τις πρακτικές ασκήσεις της, όταν ταξίδευαν, πρόκειται να συνοδεύσει τις πολυαναμενόμενες εμφανίσεις της Μόνικα Μπελούτσι στο Ηρώδειο.

Η παραχώρηση του πιάνου Baby Grand Steinway & Sons μοντέλο S, του 1952, που κοσμεί την Ωνάσειο Βιβλιοθήκη, αποτελεί μια χειρονομία υψηλού συμβολισμού του Ιδρύματος Ωνάση, που πρόκειται να προσφέρει ρίγη συγκίνησης στους Έλληνες θεατές που θα παρακολουθήσουν από κοντά την αιθέρια Ιταλίδα σταρ να ερμηνεύει στη σκηνή του Ηρωδείου επιστολές και αναμνήσεις της Μαρίας Κάλλας.

Η παράσταση βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του Τομ Βολφ, αλλά και της πρόσφατης ταινίας του, «Maria by Callas». Στο βιβλίο συγκέντρωσε περισσότερα από 350 αδημοσίευτα γράμματα της Κάλλας, γραμμένα από την ίδια, στη διάρκεια 30 ετών (1946-1977). Το βιβλίο κυκλοφορεί και στη χώρα μας από τις εκδόσεις Πατάκη, σε μετάφραση Ανδρέα Παππά.

Τη Μόνικα Μπελούτσι, πλαισιώνουν μουσικά οι ήχοι της Καμεράτας-Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής, υπό την διεύθυνση του κορυφαίου Έλληνα μαέστρου, Γιώργου Πέτρου, ο οποίος θα παίξει στο φινάλε στο ιστορικό πιάνο την «Ελεγεία» του Massenet.

Ένα από τα αριστουργήματα του Μολιέρου, το «Σχολείο των Γυναικών», μια αρχετυπική ιστορία γυναικείας εξέγερσης σε ένα περιτύλιγμα αλλεπάλληλων, ξεκαρδιστικών παρεξηγήσεων, ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Έκτορα Λυγίζου, 17 με 20 Ιουλίου, στις 9 το βράδυ, στην Πειραιώς 260 [Χώρος Δ, Ταύρος]. 

Το έργο ανέβηκε για πρώτη φορά στο Βασιλικό Θέατρο Palais στις 26 Δεκεμβρίου 1662, εγκαινιάζοντας στο γαλλικό θέατρο το είδος της ψυχολογικής κωμωδίας. Η παράσταση έτυχε ενθουσιώδους υποδοχής αλλά και δριμειών αντιδράσεων –γνωστών και ως «κωμικός πόλεμος»-, στις οποίες ο Μολιέρος απάντησε με ένα σύντομο έργο με τίτλο «Κριτική του Σχολείου των Γυναικών», γελοιοποιώντας τους πολέμιούς του και εκθέτοντας τις θεωρητικές του απόψεις για την κωμωδία. 

Στο «Σχολείο Γυναικών»  βάζει ως πυρήνα του έργου τον απλοϊκό μεσήλικο Αρνόλφο, που έχει πάρει από τεσσάρων χρόνων παιδούλα την Αγνή, και την ανατρέφει για να την κάνει γυναίκα του. Η κοπέλα μεγαλώνει υπό την επιτήρηση δύο άξεστων υπηρετών και αποκομμένη από τον κόσμο για να παραμείνει αφελής και αγράμματη, στοιχεία που ο Αρνόλφος θεωρεί απαραίτητα σε μια καλή και υπάκουη σύζυγο. Όμως, η τύχη φέρνει στην πόλη τον νεαρό Οράτιο, που ερωτεύεται την Αγνή και καταφέρνει να της κλέψει την καρδιά. Μετά από μια σειρά κωμικών παρεξηγήσεων, όπου ο Αρνόλφος προσπαθεί ανεπιτυχώς να απομακρύνει τον Οράτιο, η λύση δίνεται με τους δύο νέους να ενώνονται με τα δεσμά του γάμου και τον Αρνόλφο να αποχωρεί ηττημένος.  

Παρότι το έργο αποτελεί μια φάρσα πιστή στην παράδοση του είδους, απομονώνοντας κανείς τη διαδρομή του κεντρικού ήρωα, αποκαλύπτει άλλα αρχέτυπα, τραγικά. Ο στερεοτυπικός χαρακτήρας του απατημένου συζύγου, αυτός ο καταγέλαστος τύπος, ντύνεται τα άμφια ενός ιερέα της πατριαρχίας που κόβει το αίμα, και βαδίζει στα χνάρια ενός φαρσικού Οιδίποδα που βλέπει τις βεβαιότητές του, μία μία, να γκρεμίζονται. 

Την ίδια ώρα, ο χαρακτήρας της αθώας Αγνής, ένα –εκ πρώτης όψεως- πρόβατο μεγαλωμένο για σφαγή, μετατρέπεται σε λέαινα μόλις αντιλαμβάνεται την απύθμενη δύναμη που πηγάζει από την ίδια της την αθωότητα. Και αυτή η σπάνιας μορφής σωματική και ιδεολογική βία του δυνάστη της, θα στραφεί εναντίον του με την ένταση ενός εφιάλτη, μέσα, όμως, από τον σπαρταριστά κωμικό θεατρικό λόγο του σπουδαίου Γάλλου συγγραφέα. 

Άλλωστε, μπορεί φαινομενικά το «Σχολείο των Γυναικών» να στοχεύει να εκπαιδεύσει τις γυναίκες, να τις κάνει πιστές συζύγους, ποιος, όμως, αποκλείει ότι ο ύστατος σκοπός του δεν είναι να απελευθερώσει (μέσα μας) το σκλαβωμένο θήλυ; Με όχημα την ευρηματική μετάφραση της Χρύσας Προκοπάκη σε ομοιοκατάληκτο δεκαπεντασύλλαβο στίχο, ο Έκτορας Λυγίζος συνεχίζει τον πειραματισμό του στο απαιτητικό είδος της φάρσας, αναδεικνύοντας τη μουσικότητα του έμμετρου λόγου. Ταυτόχρονα, εξερευνά την ερεθιστική αμφισημία της «εκπαίδευσης» με στόχο την «ορθή» επιτέλεση των έμφυλων ρόλων. 

Συντελεστές Μετάφραση: Χρύσα Προκοπάκη, διασκευή - σκηνοθεσία: Έκτορας Λυγίζος, σκηνικό: Κλειώ Μπομπότη, κοστούμια: Άλκηστη Μάμαλη, φωτισμοί: Δημήτρης Κασιμάτης, μουσική: The Boy. Διανομή: Κωνσταντίνος Ζωγράφος (Οράτιος), Ευαγγελία Καρακατσάνη (Κρυζάλντ), Γιάννης Κλίνης (Ζωρζέτ), Σοφία Κόκκαλη (Αγνή), Έκτορας Λυγίζος (Αρνόλφος ή κύριος Ντε λα Σους), Άρης Μπαλής (Αλαίν/Ορόντ), TheBoy (Ανρίκ).

Ο Γιώργος Νανούρης, στην πρώτη του σκηνοθεσία στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, ανεβάζει την «Ιφιγένεια η εν Ταύροις» του Ευριπίδη, σε μετάφραση Γιώργου Ιωάννου, στις 2,3 και 4 Ιουλίου, στις 9 το βράδυ. Επιλέγει να συναντηθεί και πάλι με τη Λένα Παπαληγούρα, τον Μιχάλη Σαράντη, αλλά και με τη Χαρούλα Αλεξίου -που επιστρέφει ξανά στο θέατρο, για την πρώτη της εμφάνιση στην Επίδαυρο. Ο Νίκος Ψαρράς, ο Πυγμαλίωνας Δαδακαρίδης, ο Προμηθέας Αλειφερόπουλος, η Κίττυ Παϊταζόγλου και ένας εξαμελής χορός πρωταγωνιστούν, επίσης, σε αυτόν τον εξαιρετικό θίασο. Τι σημαίνει να είσαι εξόριστος και ξένος; Πώς ξεφεύγει ο άνθρωπος από το παρελθόν και τη μοίρα του; Μέσα στα συντρίμμια του Πελοποννησιακού Πολέμου, σε μια περίοδο κρίσης – που θυμίζει, με έναν τρόπο, τη σημερινή – ο Ευριπίδης γράφει την «Ιφιγένεια η εν Ταύροις», εξυμνώντας το μεγαλείο της αδερφικής αγάπης και τις μεγάλες αξίες που βλέπει να χάνονται. Πρόκειται για συνέχεια της «Ιφιγένειας εν Αυλίδι», που διδάχθηκε ωστόσο πριν από αυτή (414-413 π.Χ.). 

Πραγματεύεται το προσφιλές στην ελληνική αρχαιότητα θέμα της σωτηρίας δύο ανθρώπων που τους συνδέουν συγγενικοί δεσμοί, υπό αντίξοες συνθήκες. Στον ναό της Άρτεμις στην Ταυρίδα γίνονται ανθρωποθυσίες. Ειδικά, θυσιάζουν στη Θεά τους Έλληνες που συλλαμβάνουν στη χώρα και η Ιφιγένεια, ως ιέρεια, κάνει τον εξαγνισμό των θυμάτων πριν τη σφαγή. Η Ιφιγένεια έχει δει κακό όνειρο τη νύχτα, ότι πέθανε στο Άργος ο αδελφός της, Ορέστης, και έχει βγει τώρα το πρωί στον αέρα και στο φως να το διηγηθεί και έτσι να το ακυρώσει. Φτάνει στο μεταξύ ο Ορέστης με τον Πυλάδη και, κατά τον χρησμό και την εντολή του Φοίβου, πρέπει να πάρει από τον ναό το άγαλμα της θεάς και να το φέρει στην Αθήνα· έτσι θα λυτρωθεί από τη μανία των Ερινύων που τον κυνηγάνε σαν μητροκτόνο. Αλλά οι δύο ήρωες συλλαμβάνονται από βάρβαρους ως ιερόσυλοι, που σύμφωνα με δικούς τους νόμους και καθώς ο βασιλιάς της Ταυρίδας, Θόας, μισούσε τους ξένους και τους Έλληνες, έπρεπε να θυσιαστούν. 

Προτού λοιπόν θανατωθούν ως θυσία προς τη Θεά Αρτέμιδα, οδηγούνται για εξαγνισμό, στον ναό της Θεάς, από την ιέρεια του ναού. Όμως, ιέρεια του Ναού της Θεάς τυγχάνει να είναι η αδελφή του Ορέστη, η Ιφιγένεια, με την οποία αναγνωρίζονται. Έτσι, με τέχνασμα αυτής οι ήρωες και μαζί τους η Ιφιγένεια καταφέρνουν με τη βοήθεια της Θεάς Αθηνάς να αποδράσουν, αποκομίζοντας και το ιερό ξόανο της Θεάς. Θεολογική σκέψη «Οὐδένα γάρ οίμαι δαιμόνων είναι κακόν» (Κανένα θεό δεν τον νομίζω κακό) στχ. 391. 

Η άποψη αυτή του Ευριπίδη που προϋποθέτει «κάθαρση» παραδοσιακών μύθων που περιείχαν απάνθρωπες συμπεριφορές θεών και αναίρεση της αντίληψης για τον φθόνο των θεών -η οποία κυριαρχεί στον Όμηρο και τον Ηρόδοτο, δείχνει τη σημαντική πρόοδο που σημείωσε η θεολογική σκέψη των Ελλήνων και που επιγραμματικά διατυπώνεται για πρώτη φορά από τον Ευριπίδη στην «Ιφιγένεια εν Ταύροις». Συντελεστές Μετάφραση: Γιώργος Ιωάννου, σκηνοθεσία: Γιώργος Νανούρης, μουσική: Άγγελος Τριανταφύλλου, φωτισμοί: Αλέκος Γιάνναρος, σκηνικά: Μαίρη Τσαγκάρη, κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη, βοηθός σκηνοθέτη: Γιώργος Παπαδάκης. Χορός: Νικόλ Κουνενιδάκη, Μαρία Κωνσταντά, Άννα Κωνσταντίνου, Δανάη Πολίτη, Βιβή Συκιώτη, Αρετή Τίλη.

 Δυναμική πρεμιέρα για το φετινό Φεστιβάλ Επιδαύρου στις 25, 26 και 27 Ιουνίου, στις 9 το βράδυ,  με το Εθνικό θέατρο να επιλέγει να παρουσιάσει ένα δημοφιλές αγαπημένο έργο, τους «Ιππείς» του Αριστοφάνη, από τις πιο «πολιτικές» κωμωδίες του ποιητή, με μια διανομή πρωταγωνιστών που ενώνουν διαφορετικούς μεταξύ τους σκηνικούς κόσμους. Ο ανατρεπτικός Κωνσταντίνος Ρήγος έχει αναλάβει τη σκηνοθεσία ενός  λαμπερού θιάσου, ο οποίος απαρτίζεται από τους: Κωνσταντίνο Αβαρικιώτη (Αλλαντοπώλης), Στέλιο Ιακωβίδη (Δήμος), Κώστα Κόκλα (Κλέων), Λαέρτη Μαλκότση (Νικίας), Πάνο Μουζουράκη (Δημοσθένης), Στεφανία Γουλιώτη, Κωνσταντίνο Μπιμπή και Γιάννη Χαρίση στους Κορυφαίους του Χορού. Οι «Ιππείς» είναι κωμωδία του Αριστοφάνη που διδάχτηκε το 424 π.Χ. στα Λήναια, κερδίζοντας το πρώτο βραβείο. Το όνομά της προέρχεται από τον χορό του έργου. Ήταν η πρώτη κωμωδία που ανέβηκε με το όνομα του Αριστοφάνη, ο οποίος άρχισε να τη συγγράφει για να στηλιτεύσει έναν πολιτικό της εποχής, τον δηµαγωγό Κλέωνα, που ήταν προσωπικός εχθρός του. Βρισκόμαστε στον έβδομο χρόνο του Πελοποννησιακού Πολέμου και ο Κλέωνας –που είναι υπερασπιστής της συνέχισης του πολέμου, έχει ψηφιστεί στρατηγός των Αθηναίων. Ο κεντρικός χαρακτήρας του έργου, ο Παφλαγόνας, είναι εμπνευσμένος από τον Κλέωνα, τον πολιτικό που μετά τον θάνατο του Περικλή και την περήφανη νίκη των Αθηναίων στην Πύλο επί των Λακεδαιμονίων (425 π.Χ.), υπήρξε ηγέτης της Αθηναϊκής Πολιτείας. Στο έργο, ο Κλέωνας είναι ο Παφλαγόνας. Οι αντίπαλοί του προσπαθούν να τον αντικαταστήσουν με ένα αλλαντοπώλη, τον οποίο και εκπαιδεύουν στη δημαγωγία ώστε να πείσει τους Αθηναίους για ειρήνη. Το σκεπτικό τους είναι ότι για να χτυπήσεις έναν φαύλο πολιτικό πρέπει να εφεύρεις έναν φαυλότερο, μια πρωτότυπη αν και ιδιαίτερα απαισιόδοξη άποψη. Ο πρώην αλλαντοπώλης, τελικά, αποδεικνύεται χαρισματικός δημαγωγός και υπερισχύει του Παφλαγόνα. Ο Αριστοφάνης, με την κωμωδία αυτή, πραγματεύεται τη φαυλότητα αυτών που ασκούν την εξουσία και το πώς αυτή οδηγεί μια χώρα -στην προκειμένη περίπτωση την Αθήνα του Πελοποννησιακού Πολέμου- στην καταστροφή. Οι καταστάσεις στις οποίες το έργο αναφέρεται έχουν διαχρονικό χαρακτήρα. Η παράσταση, χωρίς να υπονομεύσει το χιούμορ και το σατιρικό πνεύμα του έργου, τοποθετεί κατ’ αρχάς τους Ιππείς στο ιστορικό τους πλαίσιο και εξετάζει τις ανάγκες που τους δημιούργησαν, φιλοδοξεί δε να τονίσει τα στοιχεία που καθιστούν την κωμωδία αυτή, ένα πολιτικό έργο επίκαιρο σε κάθε εποχή. Στο πρόσωπο του Κλέωνα μπορούμε να δούμε τον κάθε πολιτικό ηγέτη μιας χώρας, ο οποίος ασκώντας ανεύθυνη διοίκηση την οδηγεί στην καταστροφή. Στο πρόσωπό του, ο Αριστοφάνης σατιρίζει τη διαφθορά κάθε λαοπλάνου πολιτικού, που ασκεί εξουσία αποβλέποντας σε προσωπικό όφελος, και μέσα από μια σπαρταριστή πλοκή οδηγεί στο αιώνιο ερώτημα: Η πονηριά, η καπατσοσύνη, το αγοραίο ήθος είναι ίδιον των πολιτικών, και αν ναι, στην πολιτική σκηνή επικρατεί πάντα ο πιο επιτήδειος; 

Ταυτότητα παράστασης 

Μετάφραση: Σωτήρης Κακίσης, σκηνοθεσία - χορογραφία: Κωνσταντίνος Ρήγος, μουσική: Θοδωρής Ρέγκλης, σκηνικό: Κωνσταντίνος Ρήγος - Μαίρη Τσαγκάρη, κοστούμια: Νατάσα Δημητρίου, φωτισμοί: Χρήστος Τζιόγκας, συνεργάτης χορογράφου: Μαρκέλλα Μανωλιάδη, βοηθός σκηνοθέτη: Άγγελος Παναγόπουλος, μουσική διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου, βοηθός σκηνογράφου: Αλέγια Παπαγεωργίου, Β΄ βοηθός σκηνοθέτη: Χριστίνα Στεφανίδη, βοηθός ενδυματολόγου: Αλίσα Μπουλάτ, βοηθός ενδυματολόγου: Κατερίνα Κωστάκη, δραματολόγος παράστασης: Εύα Σαραγά. Χορός (αλφαβητικά) Πάρις Αλεξανδρόπουλος, Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου, Θάνος Γρίβας, Πάνος Ζυγούρος, Κωνσταντίνος Καϊκής, Γιάννης Καράμπαμπας, Αλκιβιάδης Μαγγόνας, Βασίλης Μπούτσικος, Γιώργος Πατεράκης, Κωνσταντίνος Πλεμμένος, Περικλής Σιούντας, Γιώργος Σκαρλάτος, Αντώνης Σταμόπουλος. Η παράσταση θα παρουσιαστεί με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους.

 

Το «Lemon», η παράσταση που έχουν παρακολουθήσει πάνω από 10.000 θεατές ανάμεσα στη στεριά και τη θάλασσα, ξεκινάει την εντυπωσιακή καλοκαιρινή του περιοδεία στις 21 Ιουνίου, στις 9 το βράδυ, από το Φεστιβάλ Ηλιούπολης και το Δημοτικό Θέατρο «Δημήτρης Κιντής» [Γαρδίκη & Σμόλικα, Ηλιούπολη]. Η ιστορία του 1900, που παρουσιάζεται με πρωτότυπο τρόπο σε όλη την Ελλάδα από το 2018, φαντάζει συγκλονιστικά επίκαιρη δεδομένης της ιστορικής συγκυρίας της πανδημίας. O δημιουργός του «Lemon», Μελαχρινός Βελέντζας, είχε μιλήσει μαζί μας. Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για την υπόθεση του έργου; «Πρόκειται για την απίστευτη ιστορία του θρυλικού πιανίστα 1900, που γεννήθηκε πάνω σ’ ένα καράβι και δεν κατέβηκε ποτέ από αυτό. Βρισκόμαστε στις αρχές του προηγούμενου αιώνα πάνω στο ατμόπλοιο Βιρτζίνιαν, το οποίο πραγματοποιεί το υπερατλαντικό ταξίδι από την Ευρώπη στην Αμερική. Ένα νεογέννητο μωρό εγκαταλείπεται από τους μετανάστες γονείς του μέσα σε μια κούτα από λεμόνια πάνω στο πιάνο με την ουρά, στην αίθουσα χορού της πρώτης θέσης. Ο ναύτης που τον βρίσκει του δίνει το δικό του όνομα: Ντάννυ Μπούντμαν και μαζί το παρατσούκλι Τι Ντι Λέμον -από την κούτα των λεμονιών. Και 1900, από τη χρονιά που τον βρήκε. Ντάννυ Μπούντμαν Τι Ντι Λέμον 1900. Ο ναύτης που τον βρήκε πεθαίνει και ο 1900 μένει ορφανός, για δεύτερη φορά. Πάνω στο πλοίο, ο ενήλικας πια ήρωας της ιστορίας μας γνωρίζει τον έναν και μοναδικό του φίλο, τον τρομπετίστα Τιμ Τούνυ. Ο τελευταίος τον παροτρύνει διαρκώς να κατέβει στη στεριά, προκειμένου να εξαργυρώσει το ταλέντο του και να ζήσει μία “κανονική” ζωή. Στο τέλος της ιστορίας, ο 1900 ανατινάζεται μαζί με το Βιρτζίνιαν, μένοντας για πάντα στην αγκαλιά της μαμάς-θάλασσας». Μιλήστε μας για τον 1900, τον ήρωα που ερμηνεύετε. «Είναι ένα ποιητικό πλάσμα που ακροβατεί ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία, μέσα από τη μουσική του. Έχει την ικανότητα να γίνεται απεριόριστος μέσα στον περιορισμένο χώρο στον οποίο ζει από μικρό παιδί. Είναι το παράδειγμα ενός ανθρώπου που μετατρέπει την έλλειψη σε δημιουργία. Αυτό φαντάζει ιδιαίτερο και πρωτότυπο στους άλλους. Για εκείνον, είναι απλώς η πραγματικότητά του. Δε νιώθει σπουδαίος. Είναι σπουδαίος για τους άλλους. Αυτή η απλότητα -η μη προσποιητή πραγματικότητά του- είναι που μας μετακινεί σε σχέση με τη δική μας πραγματικότητα». Μια περιγραφή σας για την παρέα του 1900, τον Τιμ Τούνυ; «Ο Τιμ Τούνυ είναι ο μοναδικός άνθρωπος στον οποίο ο 1900 ακουμπά την ιστορία του. Πάνω του καθρεφτίζεται η ιδιαιτερότητα του θρυλικού πιανίστα. 

Πρόκειται για έναν άνθρωπο της πιάτσας, πολύ άμεσο και με ανάγκη να καταλάβει τον φίλο του. Αν ένας άνθρωπος, τελικά, μετακινείται σε αυτή την ιστορία, αυτός είναι ο Τιμ Τούνυ που ανεβαίνει εκ νέου στο Βιρτζίνιαν για να βρει ξανά τον αγαπημένο του φίλο. Λίγο πριν ή λίγο μετά την έκρηξη». Τι σηματοδοτεί η άρνηση του ήρωα να εγκαταλείψει τη ζωή του στο καράβι; «Η απάντηση εναπόκειται στην προσωπική ερμηνεία του κάθε θεατή. Έχει ενδιαφέρον που το ερώτημα, μετά τον μονόλογο του ήρωα στο τέλος του έργου, παραμένει ανοικτό. Προσωπικά, θεωρώ πως είναι μία συνειδητή επιλογή η άρνηση του ήρωα να κατέβει από το καράβι στο οποίο γεννήθηκε. Εκτιμά αυτό που του δόθηκε, απορώντας με βαθύτατη ειλικρίνεια και χωρίς να είναι επικριτικός για όλα εκείνα που συμβαίνουν στη στεριά: “Αλήθεια, πώς τα καταφέρνετε εσείς εκεί πέρα να διαλέξετε; Μια γυναίκα. Ένα σπίτι. Ένα οικόπεδο δικό σας. Ένα τοπίο για να κοιτάζετε. Έναν τρόπο για να πεθαίνετε”. 

Ο 1900 ζει μία αφαιρετική ζωή, εστιάζοντας σε αυτό που για εκείνον έχει σημασία: το δικό του καράβι. Σίγουρα φοβήθηκε να δοκιμάσει μία άλλη ζωή. Όμως, δε νομίζω πως θα μπορούσε να υποστηρίξει αυτή την άλλη ζωή. Γιατί δε θα είχε τη δυνατότητα να την ελέγξει, όπως έκανε με τα πλήκτρα του πιάνου που “ξεκινούν κάπου και τελειώνουν κάπου”, που “ξέρεις ότι είναι 88”».

Με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, παρουσιάζει την παράσταση «1821 - Η επιθεώρηση» με την υπογραφή των Φοίβου Δεληβοριά και Δημήτρη Καραντζά.

Η παράσταση -γεμάτη μουσική, χρυσόσκονη, κριτική, χιούμορ και Ιστορία- ανεβαίνει από τις 4 Ιουνίου, στις 9 το βράδυ, και κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή έως τέλος Ιουλίου, στο Βεάκειο Θέατρο [Ηρακλείου 13, Πειραιάς].

Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά εγκαινιάζει, λοιπόν, μια θερινή σκηνή και δεν θα μπορούσε να κάνει καλύτερη επιλογή. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του, Λευτέρης Γιοβανίδης, στη συνέντευξη Τύπου για την παρουσίαση της παράστασης, εξήγησε το σκεπτικό της απόφασης, σημειώνοντας ότι έκριναν πως θα έπρεπε να παρουσιάσουν κάτι για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την ελληνική επανάσταση, προσθέτοντας ότι ο «Φοίβος Δεληβοριάς ξέρει να στήνει τέτοια θεάματα».

Ο Φοίβος Δεληβοριάς και ο Δημήτρης Καραντζάς εξετάζουν εκ νέου τη σχέση μας με την εθνική ταυτότητα, την επανάσταση, τα κατορθώματα και τα ατυχήματα των διακοσίων ετών, τη σχέση μας με την παράδοση, τα καλώς και κακώς κείμενα και προσκαλούν μια ομάδα σημαντικών συγγραφέων και έναν θίασο πρωταγωνιστών να γιορτάσουν, να χορέψουν να σατιρίσουν και να αναρωτηθούν. 

Βασικός στόχος είναι να παρουσιαστεί μια γιορτή στην οποία συντελεστές και κοινό να ξανακοιτάξουν μαζί τα καλώς και τα κακώς κείμενα των 200 ετών και να ξανατραγουδήσουν μαζί, με ελπίδα για την ελευθερία.

Ταυτότητα παράστασης

Σύνθεση: Φοίβος Δεληβοριάς, Δημήτρης Καραντζάς, κείμενα: Λένα Κιτσοπούλου, Γιάννης Αστερής, Γλυκερία Μπασδέκη, Κώστας Μανιάτης, Κώστας Κωστάκος, Κέλλυ Παπαδοπούλου και Φοίβος Δεληβοριάς, σκηνοθεσία: Δημήτρης Καραντζάς, πρωτότυπη μουσική: Φοίβος Δεληβοριάς, σκηνικά: Μαρία Πανουργιά - Μυρτώ Λάμπρου, κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη, χορογραφία: Ζωή Χατζηαντωνίου, φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου, βοηθός σκηνοθέτη: Ευδοξία Ανδρουλιδάκη, βοηθός ενδυματολόγου: Ιφιγένεια Νταουντάκη, κομμώσεις: Κωνσταντίνος Σαββάκης, φωτογραφίες-Video-Artwork: Γκέλυ Καλαμπάκα.

Πρωταγωνιστούν: Μίρκα Παπακωνσταντίνου, Eλένη Κοκκίδου, Νίκος Καραθάνος, Γιώργος Γάλλος, Γαλήνη Χατζηπασχάλη, Γιάννης Νιάρρος, Μιχάλης Οικονόμου, Γιάννης Κουκουράκης, Γιάννης Κλίνης, Βάσω Καβαλιεράτου, Πάνος Παπαδόπουλος, Ηλίας Μουλάς, Ιωάννα Πιατά. Guests: Λυδία Φωτοπούλου, Μαρία Καβογιάννη, Μάρθα Φριντζήλα, Χρήστος Λούλης.

Περισσότεροι από 25.000 θεατές παρακολούθησαν από το φθινόπωρο του 2018 την παράσταση «Άνθρωποι και Ποντίκια», το διασκευασμένο από την ομάδα Cartel έργο του Τζον Στάινμπεκ και σκηνοθετημένο από τον Βασίλη Μπισμπίκη, που αναγκάστηκε να βάλει «χειρόφρενο» λόγω της καραντίνας.

Μία από τις πιο επιτυχημένες παραστάσεις των τελευταίων ετών, που τάραξε το ελληνικό θεατρικό τοπίο με την ειλικρίνεια, τον ακραίο ρεαλισμό, τον τρόπο με τον οποίο αποδομεί με πικρό χιούμορ τις αγωνίες αλλά και τις φαντασιώσεις των βιοπαλαιστών, η οποία προκάλεσε ιδιαίτερη αίσθηση, απέσπασε διθυραμβικές κριτικές και πυροδότησε συζητήσεις για τον σημερινό ρόλο του θεάτρου και τη μετεξέλιξη του σε κοινωνικό εργαλείο και τρόπο δράσης.

Η μεγάλη θεατρική επιτυχία του Βασίλη Μπισμπίκη επιστρέφει και παρουσιάζεται σε οnline streaming, μέσα από την πλατφόρμα της Viva.gr, για δύο μόνο προβολές, την Τετάρτη 2/6 και την Κυριακή 6/6 (7 μ.μ.-12 μεσάνυχτα).

Διαφορετική προσέγγιση

Πιστή στη φιλοσοφία της για τη διαρκή αναζήτηση νέων τρόπων έκφρασης, η Ομάδα Cartel, με συμπαραγωγό το Onassis Culture, προτείνει μια διαφορετική προσέγγιση στην έννοια της μαγνητοσκοπημένης εκδοχής μιας θεατρικής παράστασης. Με αφετηρία τον απόλυτο σεβασμό στην ανάγκη του θεατή να βιώσει έστω και έμμεσα τη θεατρική εμπειρία, μέσα στις πρωτόγνωρες συνθήκες που γέννησε η πανδημία, το ακραία ρεαλιστικό θέατρο του Βασίλη Μπισμπίκη και της Ομάδας Cartel συναντά τους κώδικες του κινηματογράφου.

Η κάμερα στο χέρι του διευθυντή φωτογραφίας Δημήτρη Κατσαΐτη γίνεται το μάτι του θεατή που παρακολουθεί από κοντά τους ήρωες της ιστορίας, δημιουργώντας την ίδια αίσθηση που επικρατούσε στη σκηνή του Τεχνοχώρου Cartel.

«Κάτι που συνέβη»

To «Of Mice and Men» ήταν η πρώτη προσπάθεια του -Αμερικανού βραβευμένου με Νόμπελ συγγραφέα- Τζον Στάινμπεκ να γράψει ένα μυθιστόρημα που θα μπορούσε να παιχτεί στο θέατρο, ή ένα θεατρικό έργο που θα μπορούσε να διαβαστεί σαν μυθιστόρημα.

Το έργο είχε αρχικά τον τίτλο «Κάτι που συνέβη», επειδή κανείς δεν μπορεί να κατηγορηθεί για την τραγωδία που ξετυλίγεται στην ιστορία. Ωστόσο, ο Στάινμπεκ άλλαξε τον τίτλο αφού διάβασε το ποίημα του Ρόμπερτ Μπερνς «Τα καλύτερα σχέδια ποντικιών και ανδρών/Συχνά πηγαίνουν στραβά», που μιλά για τη λύπη που αισθάνεται ο αφηγητής για το ότι κατέστρεψε το σπίτι ενός ποντικιού ενώ όργωνε το χωράφι του.

Ο Τζον Στάινμπεκ αφηγείται τις εμπειρίες των Τζορτζ Μίλτον και Λένι Σμολ, δύο μεταναστών εργαζομένων σ’ ένα ράντζο, οι οποίοι μετακινούνται από τόπο σε τόπο, στην Καλιφόρνια, αναζητώντας νέες ευκαιρίες εργασίας κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Βασίλης Μπισμπίκης με μια παράσταση ακραίου ρεαλισμού αφηγείται τη ζωή δύο εκτοπισμένων ψυχών, στην περιοχή του Ρέντη, μέσα σε βιομηχανικές αποθήκες και εργοστάσια που αναζητούν δουλειά, κατά τη διάρκεια της μακροχρόνιας κρίσης στην Ελλάδα.

Διανύοντας τις ίδιες αγωνιώδεις και συγκινητικές προσπάθειες των ανθρώπων του μόχθου για επιβίωση, μέσα στις πιο δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, οι ήρωες του «Άνθρωποι και ποντίκια» δουλεύουν σκληρά, συγκρούονται, παλεύουν, απογοητεύονται αλλά ταυτόχρονα ονειρεύονται και ελπίζουν. Η μοναξιά είναι ένας σημαντικός παράγοντας στη ζωή πολλών χαρακτήρων. Παρά την ανάγκη για συντροφικότητα, ο Στάινμπεκ υπογραμμίζει πώς η μοναξιά διατηρείται μέσα από τα εμπόδια που δημιουργούνται από την απάνθρωπη δράση μεταξύ τους.

Ο ρατσισμός, το απατηλό όνειρο για μια μικρή ιδιοκτησία, η δύναμη της φιλίας, η σημασία της ελπίδας, τα ιδανικά της αφοσίωσης, της πίστης, της αυτοδιάθεσης και της αλληλεγγύης, καθιστούν το έργο επίκαιρο και διαχρονικό.

Οι χαρακτήρες του έργου -αναγκαστικά σκληροί για να επιβιώσουν, ζουν σε έναν βρώμικο, αηδιαστικό κόσμο, η γλώσσα τους χυδαία πολλές φορές, οι σκηνές με σεξουαλικές στιγμές, αλλά και η κριτική που γίνεται για το κοινωνικό σύστημα, δεν έχει τίποτα άσεμνο, ή διαφορετικό από τους συνήθεις διαλόγους μιας σκληρής πραγματικότητας.

Τους ρόλους ερμηνεύουν οι: Βασίλης Μπισμπίκης, Δημήτρης Δρόσος, Μαίρη Μηνά, Στέλιος Τυριακίδης, Μάνος Καζαμίας, Γιώργος Σιδέρης, Γιανμάζ Ερντάλ, Λευτέρης Αγουρίδας, Αγγέλα Πατσέλη, Μάρα Ζαλώνη, Ερατώ Αγγουράκη, Δημήτρης Γαλάνης, Διονύσης Κοκκοτάκης.

Στην πρώτη του σκηνοθεσία στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, ο Γιώργος Νανούρης ανεβάζει την «Ιφιγένεια η εν Ταύροις» του Ευριπίδη, στις 2, 3 και 4 Ιουλίου, σε μετάφραση Γιώργου Ιωάννου.

Επιλέγει να συναντηθεί και πάλι με την Λένα Παπαληγούρα, τον Μιχάλη Σαράντη, αλλά και με την Χάρις Αλεξίου που επιστρέφει ξανά στο θέατρο για την πρώτη της εμφάνιση στην Επίδαυρο. Ο Νίκος Ψαρράς, ο Πυγμαλίωνας Δαδακαρίδης, ο Προμηθέας Αλειφερόπουλος, η Κίττυ Παϊταζόγλου και ένας εξαμελής χορός πρωταγωνιστούν επίσης σε αυτόν τον εξαιρετικό θίασο.

Τι σημαίνει να είσαι εξόριστος και ξένος; Πώς ξεφεύγει ο άνθρωπος από το παρελθόν και τη μοίρα του; Μέσα στα συντρίμμια του Πελοποννησιακού Πολέμου, σε μια περίοδο κρίσης - που θυμίζει, με έναν τρόπο, τη σημερινή - ο Ευριπίδης γράφει την Ιφιγένεια η εν Ταύροις, εξυμνώντας το μεγαλείο της αδερφικής αγάπης και τις μεγάλες αξίες που βλέπει να χάνονται.

Συντελεστές / Μετάφραση: Γιώργος Ιωάννου, σκηνοθεσία: Γιώργος Νανούρης, μουσική: Άγγελος Τριανταφύλλου, φωτισμοί: Αλέκος Γιάνναρος, σκηνικά: Μαίρη Τσαγκάρη, κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη, βοηθός σκηνοθέτη: Γιώργος Παπαδάκης.

Πρωταγωνιστούν / Λένα Παπαληγούρα | Ιφιγένεια, Μιχάλης Σαράντης | Ορέστης, Νίκος Ψαρράς | Θόας, Πυγμαλίων Δαδακαρίδης | Αγελαδάρης - Αγγελιοφόρος, Προμηθέας Αλειφερόπουλος | Πυλάδης, Κίττυ Παϊταζόγλου | Κορυφαία Χορού και η Χάρις Αλεξίου στον ρόλο της Αθηνάς

Χορός / Νικόλ Κουνενιδάκη, Μαρία Κωνσταντά, Άννα Κωνσταντίνου, Δανάη Πολίτη, Βιβή Συκιώτη, Αρετή Τίλη.

Η ξεκαρδιστική οπερέτα «Σατανερί» του Θεόφραστου Σακελλαρίδη, δημιουργού της δημοφιλέστερης ελληνικής οπερέτας όλων των εποχών «Ο βαφτιστικός», έρχεται να σκανδαλίσει το κοινό στην GNO TV. Η παράσταση θα είναι διαθέσιμη δωρεάν στο nationalopera.gr/GNOTV από τις 15 Μαΐου έως τις 15 Ιουνίου 2021, με ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους.

Η «σατυρική φαντασμαγορία» σε πρόλογο και δύο μέρη, «Σατανερί», σε μουσική διεύθυνση και αποκατάσταση μουσικού υλικού Χαράλαμπου Γωγιού και σκηνοθεσία Αλέξανδρου Ευκλείδη και Δημήτρη Δημόπουλου, αποκαθιστά για πρώτη φορά την αυθεντική ενορχήστρωση του 1930. Η παράσταση παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του τρίτου κύκλου των «Ημερών Μουσικού Θεάτρου 2019» της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ, ο οποίος ήταν αφιερωμένος στους θησαυρούς του ελληνικού ελαφρού μουσικού θεάτρου. Η παραγωγή και η δημιουργία της GNO TV υλοποιούνται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Μάρτιος του 1930: Η μεγάλη οικονομική κρίση έχει ξεκινήσει, τα σύννεφα στην Ευρώπη αρχίζουν να πυκνώνουν. Τρία χρόνια πριν την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία -και έξι πριν από εκείνη του Ιωάννη Μεταξά, δύο νέα μουσικοθεατρικά έργα σατιρίζουν το τεταμένο κλίμα της εποχής μέσα από τη σαρκαστική διαστρέβλωση της διδακτικής ηθοπλασίας.

Το γνωστότερο από τα δύο, η «Άνοδος και η πτώση της πόλης Μαχαγκόννυ» των Μπέρτολτ Μπρεχτ και Κουρτ Βάιλ, θρασεία σάτιρα του καπιταλισμού και της εμπορευματοποιημένης αστικής όπερας, κάνει πρεμιέρα στη Λειψία στις 9 Μαρτίου, φέροντας ως τις μέρες μας τη ρετσινιά του «κλασικού». Ωστόσο, λίγοι πια θυμούνται πως, τρεις ημέρες νωρίτερα, στις 6 Μαρτίου, στο Θέατρο Μοντιάλ της Αθήνας, γωνία Πανεπιστημίου και Εμμανουήλ Μπενάκη, έκανε πρεμιέρα ένα δικό μας έργο όχι λιγότερο δηκτικό, μελωδικό και ανελέητο: η «σατυρική φαντασμαγορία» Σατανερί του Θεόφραστου Σακελλαρίδη, του μέγιστου των συνθετών της αθηναϊκής οπερέτας. Κάτι σαν διεστραμμένη διασκευή του Φάουστ από την ανάποδη, η «Σατανερί» είναι ένα ηθοπλαστικό έργο που εξαίρει ανερυθρίαστα... την υπεροχή της κόλασης έναντι του παραδείσου και προκρίνει, εξίσου τολμηρά και ειρωνικά με το «Μαχαγκόννυ», τα οφέλη της σύγχρονης ανηθικότητας έναντι της παραδοσιακής ηθικής.

Η Σατανερί είναι ένα έργο της εποχής του, που αναζητά μια δεύτερη ευκαιρία στη δική μας». Το σκηνικό και τα κοστούμια είναι της Αλεξίας Θεοδωράκη, η χορογραφία του Φώτη Διαμαντόπουλου και οι φωτισμοί του Χρήστου Τζιόγκα. Τον ρόλο του Σατανά ερμηνεύει η Μυρτώ Μποκολίνη και του Ανδρέα ο Δημήτρης Ναλμπάντης. Μαζί τους, καταξιωμένοι αλλά και νεότεροι πρωταγωνιστές: Βασίλης Δημακόπουλος, Γιάννης Κάβουρας, Μαρία Κατριβέση, Κωστής Ρασιδάκις, Πάνος Ζυγούρος, Χριστίνα Ασημακοπούλου, Αλίνα Κοτσοβούλου. 

Συμμετέχει το φωνητικό σύνολο chórεs υπό τη μουσική διεύθυνση της Μαρίνας Σάττι και 18μελές μουσικό σύνολο. Μπετόβεν: Έργα για πιάνο Τρία μοναδικά ρεσιτάλ πιάνου με τους διακεκριμένους σολίστ Δημήτρη Δημόπουλο, Ελισάβετ Κουναλάκη και Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου φέρνουν τον συναρπαστικό πιανιστικό κόσμο του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν στην GNO TV από τις 15 Μαΐου 2021. Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου | Φωτο Ε. Ζαχαροπούλου Τα ρεσιτάλ πιάνου -που βιντεοσκοπήθηκαν στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Πιάνου της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ 2020 «Ο πιανιστικός Μπετόβεν», το οποίο πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Πιάνου Θεσσαλονίκης-, θα είναι διαθέσιμα δωρεάν στο nationalopera.gr/GNOTV έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2021. Δημήτρης Δημόπουλος Το Φεστιβάλ Πιάνου της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ 2020, μια μεγάλη γιορτή για τον «βασιλιά των οργάνων», πραγματοποιήθηκε για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά με ένα μοναδικό αφιέρωμα στην πιανιστική μουσική του Μπετόβεν, με αφορμή τη συμπλήρωση 250 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου μουσουργού. Έντεκα αναγνωρισμένοι Έλληνες πιανίστες σε πέντε βραδινά ρεσιτάλ και τέσσερις πρωτοεμφανιζόμενοι σολίστ σε απογευματινές συναυλίες παρουσίασαν τις 32 σονάτες για πιάνο του κορυφαίου Γερμανού συνθέτη. Στην GNO TV θα παρουσιαστούν επιλογές από τα ρεσιτάλ. Ελισάβετ Κουναλάκη Σημειώνεται ότι από τον ίδιο κύκλο παραμένει διαθέσιμο στην GNO TV και το ρεσιτάλ πιάνου του Γιώργου Κωνσταντίνου έως τις 31/12.

Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά παρουσιάζει το σημαντικό έργο της νεοελληνικής πεζογραφίας «Η Στρατιωτική ζωή εν Ελλάδι», χειρόγραφον Έλληνος υπαξιωματικού, σε σκηνοθεσία Σίμου Κακάλα σε διαδικτυακή προβολή, η οποία κάνει πρεμιέρα σήμερα, Σάββατο 24 Απριλίου, στις 9 το βράδυ.

«''Έγραψα όσα έπαθον, όσα είδον και ήκουσα…''. Πρόδρομος του Ρεαλισμού στην Ελλάδα, σάτιρα των πολιτικών και κοινωνικών ηθών, καταγγελία των διαχρονικών αδυναμιών της χώρας, έργο καινοτόμο ωστόσο άγνωστο στο ευρύ κοινό, το συναρπαστικό αυτό κείμενο αποτυπώνει με χιούμορ και ρεαλισμό την ελληνική κοινωνία του 19ου αιώνα. Η ληστρική ασυδοσία μετά τον Κριμαϊκό πόλεμο, η λειτουργία του στρατιωτικού μηχανισμού, οι ελιγμοί και η ανοχή του νεοσύστατου ελληνικού κράτους» διαβάζουμε στο σημείωμα για την παράσταση.

Οι θεατές που βλέπουν μια παράσταση του Σίμου Κακάλα και ψάχνουν να βρουν τις θεατρολογικές αναφορές, μπορεί να συνέδεσαν παραστάσεις τους με το θέατρο της ωμότητας, της υπέρβασης των ορίων του Αντονέν Αρτό. Πέρα από κάθε θεωρία, ο Κακάλας καταθέτει πάντα μια άποψη και δεν παίζει ασυνείδητα με την πρόκληση.

Στις παραστάσεις του, διατυπώνει μια σειρά από αιτήματα υπαρξιακά, κοινωνικά και πολιτικά -για εκείνον το θέατρο είναι κάτι που αφορά πολύ τον τόπο, το τώρα, τον λαό και τη γλώσσα. Παράλληλα με τις σκηνοθεσίες σύγχρονων έργων («Λιωμένο Βούτυρο» του Σερέφα, ο «Φόβος τρώει τα σωθικά» του Φασμπίντερ) και την εξερεύνηση των θεατρικών ορίων (όπως έκανε με την «GOLFΩ 2.3 BETA ή το «Recycle» και το «Greek freak / Fire and fury!»), καταπιάνεται και με κείμενα-αναφοράς στην ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας.

Για την ολοκαίνουργια παράστασή του, που θα κάνει διαδικτυακή πρεμιέρα σε παραγωγή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, ανέτρεξε στο σημαντικό έργο της νεοελληνικής πεζογραφίας «Η Στρατιωτική ζωή εν Ελλάδι», χειρόγραφον Έλληνος υπαξιωματικού.

Ο αφηγητής, Χ. Δημόπουλος, περιγράφει με γλαφυρό και άμεσο τρόπο τη ζωή του ως υπαξιωματικός, τις εμπειρίες του στην καταδίωξη των ληστών που λυμαίνονταν τη χώρα, καθώς και την πλήρη διάψευση των προσδοκιών του. Η εξιδανικευμένη εικόνα που είχε πλάσει στο μυαλό του για τον ελληνικό στρατό, καταρρίπτεται ολοκληρωτικά από την πρώτη κιόλας μέρα της κατάταξής του.

Ο Σίμος Κακάλας διασκευάζει, σκηνοθετεί για την κάμερα και παίζει μαζί με τους Κωστή Καλλιβρετάκη, Κωνσταντίνο Μωραΐτη. Το σημαντικό είναι η επαφή με τα κείμενα, τους ήχους και τους κραδασμούς τους και ο Κακάλας εξερευνά τη συναρπαστική ποικιλομορφία της ελληνικής γλώσσας. Παίζει με τους κώδικες της αφήγησης και ανακαλύπτει ότι η βαθιά απογοήτευση ενός ήρωα που έζησε πριν από εκατόν πενήντα χρόνια ταυτίζεται με τη δική μας.

Συντελεστές

Την επεξεργασία του κειμένου υπογράφει ο Δημήτρης Καλακίδης και τα συμπληρωματικά κείμενα μαζί με τη δραματουργική επεξεργασία έκαναν οι τρεις πρωταγωνιστές. Τα σκηνικά και τα κοστούμια είναι του Γιάννη Κατρανίτσα, οι φωτισμοί της Karol Jarek, οι μάσκες της Μάρθας Φωκά, ο ήχος του Coti K. Bοηθός σκηνοθέτη: Ναρόντ Σαχινιάν. Φωνή σερβιτόρας: Ναρόντ Σαχινιάν. Μουσικός του Μεντρεσέ: Γιώργος Μιχάκης. Τυχαίος Ιστορικός: Λεωνίδας Καλλιβρεττάκης.

Στην κινηματογράφηση - video, η καλλιτεχνική επιμέλεια είναι του Σίμου Κακάλα. Σκηνοθεσία: Στέφανος Κοσμίδης. Διεύθυνση φωτογραφίας: Στέφανος Αλιπράντης. Ηχοληψία: Αλέξανδρος Κανέλος. Διεύθυνση παραγωγής: Βασιλική Ιατροπούλου. Εκτέλεση παραγωγής: Γιώργος Μπάνος. Φωτογραφίες Στέφανος Κοσμίδης - Karol Jarek.

Το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου παρουσίασε την νέα του εταιρική ταυτότητα, την οποία υπογράφει ο designer/creative director Δημήτρης Παπάζογλου και η ομάδα του DpS / Athens.

«Τον δύσκολο χειμώνα τον οποίο διανύσαμε, εκτός από την προετοιμασία του καλλιτεχνικού προγράμματος 2021 και την υλοποίηση της επιτυχημένης πλατφόρμας νέων δράσεων που εγκαινιάσαμε (OPEN PLAN), εργαστήκαμε για τον ανασχεδιασμό της εταιρικής μας ταυτότητας, στο πλαίσιο της ευρύτερης ανανέωσης του θεσμού. Για τον σκοπό αυτό, απευθύναμε ανοιχτή πρόσκληση ενδιαφέροντος, στην οποία ανταποκρίθηκαν δεκάδες δημιουργικά γραφεία απ’ όλη την Ελλάδα. Μετά την επιλογή της κριτικής επιτροπής, προκρίθηκαν αρχικά τα γραφεία G Design, Nowhere Studio, The Birthdays Design (Studio TBD) και DpS / Athens, εκ των οποίων υιοθετήθηκε εντέλει η πρόταση του κυρίου Δημήτρη Παπάζογλου -DpS / Athens.

Το ισχύον έως σήμερα λογότυπο συνόδευσε επιτυχημένα το Φεστιβάλ από το 1998. Στα χρόνια που μεσολάβησαν, το Φεστιβάλ εξελίχθηκε ως θεσμός, αντικρύζοντας το μέλλον και εκτός των ελληνικών συνόρων. Σήμερα, αντλούμε έμπνευση από τη μακρόχρονη ιστορία του εμβληματικού θεσμού και την μετεξελίσσουμε, οικοδομώντας πάνω σ’ αυτήν μια σύγχρονη καλλιτεχνική ταυτότητα. Μετρώντας περισσότερα από 66 έτη διαδρομής, η νέα αυτή ταυτότητα έχει σκοπό να συμβάλει, μεταξύ άλλων, στην ανάδειξη της ιστορικής συνέχειας του φορέα, μέσα από τον πρωτοπόρο χαρακτήρα του και τον ρόλο του ως ενός από τους σημαντικότερους ευρωπαϊκούς αλλά και παγκόσμιους πολιτιστικούς οργανισμούς.

Η σχέση μας με το εξωτερικό είναι βαρύνουσας σημασίας: Είμαστε ένα Φεστιβάλ Ελληνικό, Ευρωπαϊκό και διεθνές. Απευθυνόμαστε στο εγχώριο κοινό αλλά και στους χιλιάδες διεθνείς επισκέπτες της Ελλάδας, γι’ αυτό και συστηνόμαστε με το διεθνές μας όνομα: Athens Epidaurus Festival. Με το βλέμμα στραμμένο προς τα έξω, παρουσιάζουμε διεθνείς καλλιτέχνες και το έργο τους, σχεδιάζουμε καινοτόμες ερευνητικές δράσεις, που απευθύνονται σε ειδικούς αλλά και το ευρύτερο κοινό, ενώ, ταυτόχρονα, επενδύουμε στο εγχώριο καλλιτεχνικό δυναμικό στους τομείς του Θεάτρου, της Μουσικής, του Χορού, των Εικαστικών, της Περφόρμανς και των Εκδόσεων, με σκοπό όχι μόνο να παρουσιάσουμε τα έργα Ελλήνων καλλιτεχνών αλλά και να τα εξαγάγουμε. Εκτός από τις μεγάλες μετακλήσεις, τις οποίες είχε συνηθίσει το κοινό στο πρόγραμμά μας, δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στις διεθνείς συμπαραγωγές, που μας τοποθετούν στον παγκόσμιο καλλιτεχνικό χάρτη, πλάι σε αντίστοιχους οργανισμούς και Φεστιβάλ του εξωτερικού.

Το οπτικό σύστημα που δημιουργήθηκε από τον διεθνή Designer / Creative Director Δημήτρη Παπάζογλου και την ομάδα του DpS / Athens, αποτελεί μία σταθερή, αναγνωρίσιμη εικόνα που συνομιλεί με ευελιξία με την ολοένα εξελισσόμενη ταυτότητά μας. Ένα σύστημα επικοινωνίας, που στόχο έχει να συνοδεύσει αποτελεσματικά το όραμα και την ευχή μας για ένα Φεστιβάλ χωρίς περιορισμούς στον χώρο και τον χρόνο».

Ο έρωτας της Πηνελόπης Δέλτα και του Ίωνα Δραγούμη μέσα από την παράσταση «Ιστορία χωρίς όνομα», παρουσιάζεται στις οθόνες με μία πολυκάμερη εγγραφή υψηλής ανάλυσης από τη σκηνή του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης έως τις 5 Μαΐου [artinfo.gr & viva.gr].

Με την ιδιαίτερη σκηνοθετική ματιά του Κώστα Γάκη, το βραβευμένο με τρία βραβεία κοινού βιβλίο του Στέφανου Δάνδολου «Ιστορία χωρίς όνομα» (εκδ. Ψυχογιός), εξελίχθηκε σε μία παράσταση - φαινόμενο μέσα από τη θεατρική διασκευή της Ανθής Φουντά και του Κώστα Γάκη. Λατρεύτηκε από το κοινό, απέσπασε διθυραμβικές κριτικές και διακρίθηκε ως «Η παράσταση της χρονιάς» από τα θεατρικά βραβεία Θεσσαλονίκης, μεταξύ άλλων.

Ο Τάσος Νούσιας, ένας από τους σημαντικότερους ηθοποιούς της γενιάς του, ενσαρκώνει τον εμβληματικό και για πολλούς αμφιλεγόμενο διπλωμάτη, λόγιο και πολιτικό Ίωνα Δραγούμη. Η εξαιρετική Μπέτυ Λιβανού και η αποκαλυπτική Μαρία Παπαφωτίου μοιράζονται δύο διαφορετικές εποχές της σπουδαίας συγγραφέως και ιστορικής προσωπικότητας, Πηνελόπης Δέλτα, ενώ ο Νίκος Ορφανός αναλαμβάνει τον ρόλο του Στέφανου Δέλτα.

Η παράσταση ξεκίνησε την επιτυχημένη της πορεία από το Θέατρο Αριστοτέλειον στη Θεσσαλονίκη, τον Δεκέμβριο του 2019, ενώ από τις 17 Ιανουαρίου ο θρίαμβος συνεχίστηκε στην Αθήνα, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, με συνεχόμενες sold out παραστάσεις. H υποδοχή της παράστασης ήταν διθυραμβική και στην καλοκαιρινή περιοδεία της στην Κύπρο.

Η παράσταση που σάρωσε στα θεατρικά βραβεία Θεσσαλονίκης -αποσπώντας 4 βραβεία, μεταξύ των οποίων και αυτό της Καλύτερης Παράστασης της χρονιάς- τιμήθηκε, επίσης, με το Βραβείο Σκηνοθεσίας (Κώστας Γάκης), με το Βραβείο Ερμηνευτικού συνόλου (Τάσος Νούσιας, Μπέτυ Λιβάνου, Μαρία Παπαφωτίου, Στάθης Μαντζώρος, Αργύρης Γκαγκάνης, Στέλιος Γιαννακός, Ανθή Φουντά, Μιχάλης Κωτσόγιαννης) και με το Βραβείο Σκηνικών (Κωνσταντίνος Ζαμάνης).

Ίων Δραγούμης και Πηνελόπη Δέλτα. Μια ψυχή χωρισμένη σε δύο σώματα. Ένας θαμμένος πόνος που δεν εκτονώθηκε ποτέ. Δύο λυγμοί που συνορεύουν. Ο έρωτας και η πατρίδα. Μια ιστορία ηδονής και οδύνης. Ο εμβληματικός διπλωμάτης και η σπουδαία συγγραφέας σε μια νοερή ζωή επιθυμίας, ονείρων, υψηλών ιδανικών, υψηλών δεσμεύσεων, υψηλών οραμάτων.

Η Πηνελόπη Δέλτα γνώρισε τον Ίωνα Δραγούμη, που ήταν υποπρόξενος της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια, σε μια δεξίωση. Η έλξη που ένιωσαν ήταν αμοιβαία και σύντομα μετατράπηκε σε δυνατό έρωτα, που όμως δεν μπορούσε να εκπληρωθεί. Η Δέλτα ήταν παντρεμένη και μητέρα.

Το ήθος της δεν της επέτρεπε να δημιουργήσει εξωσυζυγικό δεσμό. Ο πόθος της για τον Δραγούμη όμως ήταν τόσο έντονος, που την έκανε να το ομολογήσει στον σύζυγό της. Εκείνος δεν της έδωσε το πολυπόθητο διαζύγιο και η συγγραφέας έπεσε σε κατάθλιψη. Το τελειωτικό χτύπημα ήρθε λίγο καιρό μετά, όταν ο αγαπημένος της έκανε δεσμό με τη Μαρίκα Κοτοπούλη.

Σε επιστολή της Δέλτα προς τον Δραγούμη, που ανήκει στο Ιστορικό Μουσείο Μπενάκη, εμφανίζεται απελπισμένη. Λέγεται, μάλιστα, πως από εκείνη την περίοδο είχε αρχίσει να εκδηλώνει τάσεις αυτοκτονίας.