Ο εικαστικός κόσμος της Βένιας Δημητρακοπούλου στην Ιταλία

Η Γαία και ο Ήλιος, ο Αγαμέμνων και ο Πέλοπας, ήρωες και πολεμιστές δουλεμένοι σε ορείχαλκο ή σκαλισμένοι σε ηφαιστειακή πέτρα. Μαρμάρινα δόρατα. Μανδύες από κινέζικο χαρτί γεμάτοι με φυλακτήρια λόγια αγάπης, έρωτα και ελπίδας.

Πρωταγωνιστές παλαιότεροι αλλά και ολοκαίνουριοι του εικαστικού σύμπαντος της Βένιας Δημητρακοπούλου, οι οποίοι θα «συστηθούν» στο ιταλικό φιλότεχνο κοινό από τις 16 Νοεμβρίου έως τις 14 Ιουνίου 2019, μέσα από την πρώτη από τις τρεις μεγάλες εκθέσεις που ετοιμάζει η Ελληνίδα γλύπτρια στην Ιταλία, υπό τον γενικό τίτλο «Αρχέγονο Μέλλον».

Η τριλογία των εκθέσεων αυτών, που θα ξεκινήσουν από το Παλέρμο και θα συνεχιστούν στο Τορίνο και την Τεργέστη θα φέρουν, αντιστοίχως, τους επί μέρους τίτλους «Ύλη», «Λόγος» και «Ήχος». Διοργανώνονται από το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού Ιταλίας σε συνεργασία με τη γκαλερί Artespressione του Μιλάνου. Η διοργάνωση εντάσσεται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Tempo Forte» του Ιταλικού και Ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού που έχει ως σκοπό την ενδυνάμωση του πολιτιστικού διαλόγου και την προβολή των πολιτιστικών σχέσεων και στοιχείων που ενώνουν τις δύο χώρες. Τελεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και της Πρεσβείας της Ελλάδος στη Ρώμη. Την επιμέλεια και τον συντονισμό υπογράφουν οι Αφροδίτη Οικονομίδου και Ματέο Πατσίνι. Οι εκθέσεις συνοδεύονται από κατάλογο των εκδόσεων Allemandi, με κείμενο του Καθηγητή της Σχολής Καλών Τεχνών του Τορίνο, Φράνκο Φανέλι.

Το νήμα της διαδρομής της Βένιας Δημητρακοπούλου – την οποία οι περισσότεροι γνωρίζουν από τους εμβληματικούς «Προμαχώνες» της στον προαύλιο χώρο του μεγαλύτερου και σημαντικότερου ελληνικού Μουσείου, του Εθνικού Αρχαιολογικού επί της οδού Πατησίων – στην Ιταλία θα έχει ως πρώτο σταθμό το Παλέρμο και το Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης, το Museo Archeologico Antonino Salinas.

Πολεμιστής με Κράνος

Στο εντυπωσιακό και πολύ πρόσφατα ανακαινισμένο αίθριο, αλλά και στις στοές του Μουσείου και σε διάλογο με τα εκθέματα της μόνιμης συλλογής, η Βένια Δημητρακοπούλου θα επιχειρήσει μέσα από τα ανθρωποκεντρικά έργα της να αναπτύξει «έναν διάλογο μεταξύ ευθραυστότητας και ανθεκτικότητας, εφήμερου και αιώνιου. Έναν προβληματισμό για τον τρόπο με τον οποίο η αρχαιολογία αποκαλύπτει την ύλη στο παρόν. Ως εκ τούτου, η ύλη αναδεικνύεται σε κυρίαρχο θέμα». Και αυτός είναι ο λόγος που ο τίτλος της πρώτης έκθεσης της τριλογίας είναι «Ύλη».

Κεφάλια ηρώων από την αδρή πέτρα της Αίγινας, όπου βρίσκεται το εργαστήριό της και που «πάγωσαν» στον χρόνο με το στόμα μισάνοιχτο (δημιουργίες της περιόδου 2005-2018) θα συνυπάρξουν με έργα που μόλις τώρα ολοκληρώνει η Βένια Δημητρακοπούλου, όπως τα μαρμάρινα δόρατά της. «Είναι γεγονός πως ανιχνεύει κάποιος στη δουλειά μου ένα πολεμικό λεξιλόγιο. Η στάση μου έχει περισσότερο τον χαρακτήρα της άμυνας, της αντίστασης, της αντοχής στις πιέσεις, παρά της επίθεσης», επισημαίνει.

Πλάι στα σκληρά υλικά η Βένια Δημητρακοπούλου επιλέγει να παρουσιάσει και τους από χειροποίητο κινεζικό χαρτί «Μανδύες του Νέσσου», πάνω στους οποίους είναι γραμμένα με σινική μελάνη λόγια ερωτικά «που άλλοτε μοιάζουν να σε αγκαλιάζουν και άλλοτε να σε καίνε», τους «Φυλακτήριους Μανδύες» με «προσευχές» και λόγια που κατευνάζουν σε τρεις διαφορετικές γλώσσες -ελληνικά, αγγλικά και γαλλικά- και τις «Σκεπτογραμμές» της – έργα με σινική μελάνη σε κινεζικό χαρτί.

Στην έκθεσή της στο Τορίνο, που θα πραγματοποιηθεί στην Gallery της Fοndazione Sandretto Re Rebaudengo από τις 22 Φεβρουαρίου έως 31 Μαρτίου 2019 πρωταγωνιστής θα αναδειχθεί ο «Λόγος» κι εκεί, όπου θα παρουσιαστεί το νέο έργο της γλύπτριας «Επιγραφή», μεγάλων διαστάσεων από ατσάλι και φως, μαζί με μια σειρά από 35 ημερολόγια- σημειωματάρια, αλλά και δύο μανδύες μεγάλου μεγέθους.

Ο «Ήχος», τέλος, θα έχει τον πρώτο λόγο στην έκθεση της Τεργέστης (12 Απριλίου έως 14 Ιουνίου 2019), η οποία θα καταλάβει δύο χώρους: το Μuseo Sartorio και Castello di San Giusto. Εκεί θα φιλοξενηθεί ένα σύνολο έργων της Βένιας Δημητρακοπούλου με κυρίαρχα, όμως, εκείνα που έχουν σχέση με τον ήχο – παλαιότερα, αλλά και καινούρια που θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά - σε συνεργασία με τον Καθηγητή σύνθεσης στο Πανεπιστήμιο Ντέιβις της Καλιφόρνια Πάμπλο Ορτίζ, ο οποίος έχει συνθέσει και τον «Ήχο των Προμαχώνων», ένα έργο για κρουστά.

Το έργο της Βένιας Δημητρακοπούλου ισορροπεί ανάμεσα στις σύγχρονες καλλιτεχνικές αναζητήσεις και τις μορφοπλαστικές διδαχές του παρελθόντος, με έντονες αναφορές και επιρροές από την αρχαία ελληνική τέχνη. Για τη διαμόρφωση των γλυπτών της επηρεάζεται βαθιά από την αισθητική και τις τεχνικές παραδοσιακών πρακτικών, ενώ ταυτόχρονα πειραματίζεται με διάφορα υλικά και αναζητά διαρκώς σημεία διασταύρωσης με τη ρέουσα πραγματικότητα.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η Βένια Δημητρακοπούλου προσεγγίζει την τριλογία των εκθέσεών της στην Ιταλία ως ένα ενιαίο έργο εν εξελίξει. Για τον λόγο αυτό, για κάθε μια από τις τρεις πόλεις και για κάθε εκθεσιακό χώρο έχει επιλέξει να παρουσιάσει διαφορετικά έργα κατά κύριο λόγο, επιχειρώντας να διατηρήσει το στοιχείο της έκπληξης για τον επισκέπτη, αλλά έχοντας και ως στόχο την ενσωμάτωση των έργων της στον περιβάλλοντα χώρο ώστε να επιτευχθεί ένας εικαστικός διάλογος με τα υπάρχοντα εκθέματα.