Η θεατρική παράσταση «Πιτσιμπούργκο», στο Vault Theatre Plus

Η ζωή στο νησί της Χίου, αμέσως μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, αποκαλύπτεται μέσα από την αλληλογραφία ενός ερωτευμένου ζευγαριού. Φτώχεια, πείνα, μπάρκα, προσφυγιά, αρρώστιες, μα και τηλέφωνα και κινηματόγραφος. Ένα νησί πληγωμένο και σαστισμένο.

Το έργο της Σώτης Τριανταφύλλου, «Πιτσιμπούργκο», το οποίο ανέβηκε στο θέατρο, σε σκηνοθεσία της Αρκαδίας Ψάλτη, ξεκινώντας την πορεία του το καλοκαίρι του 2014 στη Χίο, τη γενέτειρα των πρωταγωνιστών της και, έκτοτε, όπου παίζεται γνωρίζει μεγάλη επιτυχία, παρουσιάζεται στον πολυχώρο Vault Theatre Plus, από το Σάββατο 19 Μαρτίου, για 16 προγραμματισμένες παραστάσεις.

Το έργο μας μεταφέρει στη Χίο, στις 28 Μαρτίου του 1913. Η Ελέγκω παίρνει στα χέρια της το πρώτο γράμμα, μετά από οκτώμισι μήνες, από τον - ξενιτεμένο, στο Πίτσμπουργκ της Αμερικής - άντρα της, Δημοσθένη.

Από τη μια, η τραυματισμένη Χίος και, από την άλλη, η βιομηχανική πόλη του Πίτσμπουργκ. Το πρώτο μεγάλο μεταναστευτικό κύμα προς την Αμερική. Με το πλήθος των μεταναστών να παλεύουν στα εργοστάσια χαλυβουργίας και στα ορυχεία, με όνειρο μια καλύτερη ζωή. Ένας ολόκληρος κόσμος σε κρίση, ένας κόσμος που προσπαθεί, αποπροσανατολισμένος, να βρει τον δρόμο του.

Και μέσα σε όλο αυτό το σκηνικό, η ιστορία μιας αγάπης που προσπαθεί να ανθίσει, που ο σπόρος της έπεσε σε έδαφος αφιλόξενο, δύστροπο, βραχώδες.

Γραμμένο σε μορφή επιστολών, αυτό το σύντομο αφήγημα είναι ένα μικρό δώρο της Σώτης Τριαντάφυλλου στο νησί της Χίου. Επίσης, είναι μια έμμεση αναφορά στις περιπλανήσεις της στις κάποτε βιομηχανικές πόλεις, όπως το Πίτσμπουργκ της Πενσυλβάνια, στις εμπειρίες της ανάμεσα στους μετανάστες και «στα ψηλά χτίρια», που, όπως γράφει εδώ ο κεντρικός ήρωας: «τα κοιτάς από κάτω και σου 'ρχεται ζαλάδα».Μέσα από την αλληλογραφία του Δημοσθένη και της Ελέγκως, που χρονολογείται από τις μέρες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, καταγράφονται θραύσματα αναμνήσεων από ανθρώπους που συνάντησε και λόγια που άκουσε, διασχίζοντας τα τοπία του χάλυβα και του κάρβουνου. Κυρίως, όμως, πρόκειται για ένα κομμάτι της ιστορίας του νησιού, για μια λεπτομέρεια της μεγάλης περιπέτειας της μετανάστευσης.

Το “Πιτσιμπούργκο’’ μεταφέρει μια γλώσσα που χάνεται, που είναι οικεία σε όλους, κι ας μην είναι από τη Χίο. Οι ντοπιολαλιές έχουν ρίζα τα αρχαία ελληνικά και συνδέουν, φυσικά και μεταφυσικά, τόπους και ανθρώπους. Μεταφέρει κόσμους, εποχές που έχουν χαθεί, μα, στην ουσία τους, είναι τόσο σημερινές. Μεταφέρει αυτήν την αύρα, που ξυπνάει μες στα σκοτάδια ό,τι καλό μες στην ανθρώπινη ψυχή. Τουλάχιστον, αυτή η αύρα με άγγιξε διαβάζοντάς το, και, μακάρι, να έχουμε καταφέρει να σας τη μεταφέρουμε κι εμείς».