Το «Selling Lies» είναι ένα εικαστικό πρότζεκτ, το οποίο γεννήθηκε πριν τέσσερα χρόνια, όταν η -με έδρα το Λονδίνο- καλλιτέχνις αποφάσισε να ανταποκριθεί θετικά στην πρόσκληση του Instagram για συμμετοχή στο «100 Days Project».

Στα πρότζεκτ της, η Naomi Vona προχωρά σε συγκερασμό διαφόρων τεχνικών, όπως φωτογραφία, κολάζ, εικονογράφηση, τροποποιώντας vintage και σύγχρονες φωτογραφίες για να δώσει νέα ερμηνεία των πρωτότυπων. Στοιχεία-κλειδιά του «Selling Lies» είναι, πέραν των έντονων χρωμάτων και μοτίβων, το υποσυνείδητό της και η ιστορία της ζωής της.

Σε αεροδρόμια σε όλη τη χώρα, 29 δημιουργοί από τομείς τόσο διαφορετικούς μεταξύ τους όπως τέχνες, διασκέδαση, animation και μάνγκα επανερμηνεύουν, μέσα από μια σειρά ψηφιακών εκθέσεων, τις πλούσιες πολιτιστικές πηγές της κάθε περιοχής. Οι επισκέπτες στις πύλες της χώρας μπορούν να απολαύσουν τα έργα δια ζώσης ή να τα θαυμάσουν ψηφιακά από οπουδήποτε κι αν βρίσκονται (https://culture-gate.jp/ ).

Στο Chubu Centrair International Airport, o Yusuge Shigeta «ζωντάνεψε» το ιστορικό παραβάν της δεκαετίας του 1700, στο οποίο απεικονίζεται η μεγάλης σημασίας μάχη της Σεκιγκαχάρα -το έργο βρίσκεται στο Μουσείο Ιστορίας της Οζάκα.

Από τη μάχη της 21ης Οκτωβρίου του 1600 αναδείχθηκε κυρίαρχος ο Οίκος Τοκουγκάουα, δόθηκε τέλος στους ατέρμονους πολέμους που σπάραζαν τη χώρα και η πρωτεύουσα μεταφέρθηκε στο Έντο, το κατοπινό Τόκιο. Με χρήση pixel animation, το έργο «ζωντανεύει» ενώ εμφανίζονται και λεπτομέρειες του φυσικού περιβάλλοντος.

Στο Fukuoka Airport, οι καλλιτέχνες Mirai Mizue και Macoto Murayama επανερμηνεύουν στα έργα τους την ποικιλία μοτίβων που απαντώνται στις τεχνουργίες της νήσου Κιουσού -κεραμικά rom arita-yaki, υφαντά hakata-ori και χαραγμένο γυαλί satsuma kiriko. Στο Naha Airport, στο αρχιπέλαγος της Οκινάουα, ο εικονογράφος nuQ δημιούργησε μια καθηλωτική τοιχογραφία συνδυάζοντας μοτίβα από το ιστορικό κάστρο Shujiro –που κάηκε εν μέρει το 2019 και οι εργασίες αποκατάστασής του θα ολοκληρωθούν το 2026, με καράτε της σχολής του πάλαι ποτέ τοπικού βασιλείου Ριουκίου και σημερινούς τουρίστες.

Υπό την επίβλεψη της Paola Antonelli -επικεφαλής επιμελήτριας του MoMA στους τομείς Αρχιτεκτονική και Ντιζάιν, τα έργα που παρουσιάζονται στα αεροδρόμια Haneda και Narita του Τόκιο θέλουν να εξερευνήσουν την ιδέα του οράματος από το παρελθόν στο μέλλον και τον ρόλο της ως θεμέλιο της ιαπωνικής κουλτούρας. Πρόκειται για έξι βίντεο από έξι διαφορετικούς καλλιτέχνες, τους Acky Bright, Jun Inoue, Sachiko Kodama, Mariko Mori, Monika Mogi και PARTY. Η εγκατάσταση στο Kansai International Airport -το οποίο είναι η πύλη προς Οζάκα και Κιότο, εστιάζει στο θέμα της ζωής. Οκτώ καλλιτέχνες μάνγκα δημιούργησαν τοιχογραφίες αναδεικνύοντας τη μοναδική κουλτούρα κάθε μιας από τις οκτώ περιοχές εκεί, αλλά και την αρμονική συνύπαρξη με τη φύση.

Το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης ιδρύθηκε το 1870 από μια ομάδα Αμερικανών πολιτών -επιχειρηματίες και χρηματοδότες, καθώς και κορυφαίους καλλιτέχνες και στοχαστές της εποχής- που ήθελαν να δημιουργήσουν ένα Μουσείο για να φέρουν την Τέχνη και την Παιδεία στον αμερικανικό λαό.

Από εκείνη την ημέρα το 1870, το Μουσείο αναγνωρίστηκε επίσημα και, αμέσως μετά, απέκτησε το πρώτο του έργο τέχνης που ήταν μια ρωμαϊκή σαρκοφάγος.

Πρόκειται για το μεγαλύτερο Μουσείο τέχνης της Νέας Υόρκης, με μια μόνιμη συλλογή που αριθμεί πάνω από 1,5 εκατομμύριο αντικείμενα, τα οποία εκτείνονται σε περισσότερα από 5.000 χρόνια Ιστορίας και προέρχονται από σχεδόν κάθε γωνία του πλανήτη.

Μερικά από τα έργα του Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης απεικονίζονται στο Google Doodle, συμπεριλαμβανομένου ενός βυζαντινού ψηφιδωτού δαπέδου από το 500-550 μ.Χ., της πανοπλίας του Γερμανού αυτοκράτορα Φερδινάνδου Α' από τον 16ο αιώνα, μιας περίπλοκης παραδοσιακής φορεσιάς των Λακότα και της ζωγραφιάς με τίτλο «Αυτοπροσωπογραφία» του Σάμουελ Τζόζεφ Μπράουν Τζούνιορ από τη δεκαετία του 1940.

Το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης, γνωστό και αναφερόμενο συνήθως ως The Met, είναι ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα Μουσεία τέχνης στον κόσμο. Ιδρύθηκε το 1872 και βρίσκεται στην 5η Λεωφόρο στο Μανχάταν.

Οι συλλογές του περιέχουν περισσότερα από δύο εκατομμύρια έργα τέχνης και περιλαμβάνουν ξεχωριστούς τομείς Ελληνορωμαϊκής, Μεσαιωνικής, Ισλαμικής, Ασιατικής και σύγχρονης τέχνης, καθώς και φωτογραφιών, ενδυμάτων, όπλων και πανοπλιών και μουσικών οργάνων.

Το έργο, που φέρει τον τίτλο «Scène de rue à Montmartre (Impasse des deux frères et le Moulin à Poivre)» – Σκηνή δρόμου στη Μονμάρτρη, παρουσιάστηκε πριν τη δημοπρασία, για πρώτη φορά δημοσίως στο Άμστερνταμ, το Χονγκ Κονγκ και το Παρίσι.

Η αρχική εκτίμηση για την πώληση του πίνακα, ο οποίος παρουσιάστηκε από τον Sotheby’s σε συνεργασία με τον γαλλικό Οίκο δημοπρασιών Mirabaud Mercier, κυμαινόταν στα 5 με 8 εκατομμύρια ευρώ. Απεικονίζεται σε αυτόν, ο μύλος Moulin de la Galette στη Μονμάρτρη και δημιουργήθηκε την περίοδο που ο Βίνσεντ ζούσε μαζί με τον αδελφό του, Τέο, στη γαλλική πρωτεύουσα.

«Πολύ λίγοι πίνακες από την περίοδο της Μονμάρτρης του Βαν Γκογκ παραμένουν σε ιδιωτικά χέρια, με την πλειονότητα να αποτελούν σήμερα μέρος των συλλογών φημισμένων Mουσείων σε όλον τον κόσμο» επεσήμαναν, σε σχετική ανακοίνωση, οι Aurélie Vandevoorde και Etienne Hellman, επικεφαλής διευθυντές του τμήματος Ιμπρεσιονιστικής και Μοντέρνας Τέχνης του Sotheby’s στη Γαλλία.

«Η εμφάνιση στην αγορά ενός έργου τέτοιου διαμετρήματος, και από τέτοια εμβληματική σειρά έργων, είναι αναμφισβήτητα σπουδαίο γεγονός, και ευκαιρία, τόσο για τους συλλέκτες όσο και για την αγορά τέχνης, ευρύτερα».

«Τη στιγμή που τα μάτια μας αντίκρισαν τον πίνακα για πρώτη φορά, μας αιχμαλώτισε αμέσως» δήλωσαν, σε ανακοίνωση Τύπου, οι Claudia Mercier και Fabien Mirabaud, του γαλλικού Οίκου δημοπρασιών. Η επανεμφάνιση του «Scène de rue à Montmartre» δεν είναι η μόνη πρόσφατη σημαντική είδηση όσον αφορά έργα του Βαν Γκογκ.

Στις αρχές Φεβρουαρίου, γνωστοποιήθηκε ότι ο Οίκος Christie’s θα δημοπρατήσει τον Μάρτιο στη Νέα Υόρκη ένα σπάνιο πορτρέτο, το «La Mousmé», έργο του 1888.

Ο KAWS ή κατά κόσμον Μπράιαν Ντόνελι που διάλεξε το καλλιτεχνικό του όνομα επειδή τους άρεσαν τα γράμματα αυτής της λέξης όπως τα έβλεπε στον τοίχο, είναι ένα φαινόμενο, ο «εφευρέτης» μια ποπ φιγούρας, ενός «COMPANION» που έχει γίνει ένα από τα πιο διάσημα σύγχρονα έργα, άμεσα αναγνωρίσιμο και σαν εμπορικό σήμα. Η τιμή του δείχνει ότι μπορεί να είναι και έργο τέχνης και απλώς ένα παιχνίδι αφού μπορείς να το βρεις από δέκα δολάρια σε μπλούζες, μπρελόκ, κούπες ή να αγοράσεις ένα σε δημοπρασία έναντι οκταψήφιου αριθμού. Ένα γιγαντιαίο φουσκωτό «COMPANION» έχει κοσμήσει μια λίμνη στη Σεούλ, ένα άλλο το Victoria Harbour του Χονγκ Κονγκ κατά τη διάρκεια της Art Basel και ένα όμοιό του φουσκωτό και ιπτάμενο, την παρέλαση της Ημέρας των Ευχαριστιών του Macy's στη Νέα Υόρκη, με προκατόχους του φουσκωτά «σύμβολα» της Αμερικής, τον Σνούπι ή τον Σούπερμαν. Αν αυτό σημαίνει κάτι, είναι πως το έργο του KAWS είναι άμεσα αναγνωρίσιμο και όσο και να μη το παραδέχεται ο κόσμος της τέχνης, η θερμή συζήτηση γύρω από αυτό το θέμα, θυμίζει μια παλιότερη γύρω από το έργο του Κιθ Χάρινγκ.

Πριν από είκοσι χρόνια πάτησε το πόδι του στην Ιαπωνία, τη χώρα- μήτρα των μάνγκα και των εμβληματικών νέων εικόνων της ποπ κουλτούρας, καλεσμένος της εταιρείας Bounty Hunter, ενός γίγαντα στην κατασκευή παιχνιδιών και των streetwear ενδυμάτων. Δημιούργησε το πρώτο «COMPANION» σε 500 αντίτυπα τα οποία εξαφανίστηκαν εν ριπή οφθαλμού. Αυτή ήταν η πρώτη μεγάλη μαζική του πώληση και έκτοτε δε σταμάτησε Η επαναλαμβανόμενη φιγούρα του KAWS είναι ο χειρότερος εφιάλτης για πολλούς κριτικούς που βέβαια υπερασπίζονται το έργο του Κουνς για παράδειγμα ή του Γουόρχολ για τα πολλαπλά που έχουν παράξει και του Κίθ Χάρινγκ και του Μπασκιά για την παρουσία τους στο δρόμο, αλλά με το COMPANION δεν έχουν αποφασίσει αν είναι παιχνίδι ή τέχνη και ο δημιουργός του «αληθινός καλλιτέχνης».

Όσο για τις τιμές των μοναδικών έργων του; Είναι στον «ουρανό» με το Artnet Intelligence Report του 2019 να αναφέρει ότι τον Νοέμβριο του 2018, πέντε κομμάτια του KAWS πουλήθηκαν για περισσότερο από 1 εκατομμύριο δολάρια και κατά τη διάρκεια του έτους η δουλειά του «έπιασε» πάνω από 33,8 εκατομμύρια δολάρια σε δημοπρασίες. Όσο για τη δημοφιλία του στα σόσιαλ μίντια που έχει υπάρξει ένας μεγάλος παράγοντας στην κατακόρυφη άνοδό του στον κόσμο της τέχνης, υπάρχουν περισσότερες από 900.000 αναρτήσεις με το hashtag #kaws στο Instagram, κάτι που συνδέεται με την άμεση αντίδραση του κοινού όταν δει ένα αναγνωρίσιμο έργο του αλλά και τη καταγωγή του από την street art.

Το Μουσείο του Μπρούκλιν πολύ έξυπνα αποφεύγει τις βαρύγδουπες αναλύσεις του έργου του, κλείνοντας το μάτι στους επισκέπτες και λέγοντας «μπορείτε να πάρετε στα σοβαρά τον KAWS αν θέλετε, αλλά όχι και πολύ σοβαρά». Οι σκεπτικιστές κατηγορούν αυτού του είδους την τέχνη σαν σύμπτωμα της γενικότερης «κατάθλιψης» του πολιτισμού, κάτι που ηχεί και λίγο βαρύγδουπα σήμερα που υπάρχουν χιλιάδες μουσεία και γκαλερί που μπορούν να τολμήσουν να προτείνουν καλύτερους, πιο αξιόλογους καλλιτέχνες.

Το Μουσείο απλώς ακολουθεί μια παράδοση με τα καρτούνς να έχουν περάσει τις πόρτες των μουσείων όπως τα Στρουμφ και η οικογένεια Σίμπσον. Στο μουσείο του Μπρούκλιν για παράδειγμα υπάρχουν νέα έργα επαυξημένης πραγματικότητας, που επιτρέπουν στους επισκέπτες να αλληλεπιδρούν με τα γλυπτά του χρησιμοποιώντας τα smartphone τους για να δημιουργήσουν τη δική τους εμπειρία.

Στη δημοπρασία «Happy Andy Warholidays», διατίθενται αυθεντικά σχέδια και άλλα αναμνηστικά από το κληροδότημα του εκλιπόντος καλλιτέχνη.

Τα έργα της δημοπρασίας ανακαλούν την παιδική του ηλικία όταν μεγάλωνε παρακολουθώντας τακτικά τη λειτουργία με την οικογένεια του που ήταν πιστή της ανατολικής καθολικής εκκλησίας. Τα έργα απεικονίζουν σχέδια αγγέλων από τη δεκαετία του 1950.

 «Ενώ το στυλ του Γουόρχολ μπορεί να άλλαξε τη δεκαετία του 1960, το γενναιόδωρο πνεύμα και η αγάπη του για τις γιορτές ήταν πάντα εμφανής από τη δημιουργία έργων τέχνης ως δώρων για την οικογένεια, τους φίλους και τους συναδέλφους καθ 'όλη τη διάρκεια της καριέρας του» ανέφερε ο Μάικλ Ντέιτον Χέρμαν διευθυντής του μάρκετινγκ και πωλήσεων του Ιδρύματος Άντι Γουόρχολ.

Μεταξύ των έργων που είναι διαθέσιμα στο eBay for Charity είναι χριστουγεννιάτικες κάρτες, σχέδια με γιορτινά στολίδια και αφίσες από εκθέσεις του καλλιτέχνη.

Τα έσοδα από τις πωλήσεις θα ωφελήσουν άμεσα καλλιτέχνες που έχουν ανάγκη. Το Ίδρυμα Άντι Γουόρχολ έχει κάνει δωρεά 2,6 εκατομμυρίων δολαρίων για καλλιτέχνες στις αρχές Απριλίου. Παρείχε, επίσης, επιχορηγήσεις σε 32 προγράμματα στις ΗΠΑ με μοναδική αποστολή να βοηθήσει τους καλλιτέχνες που είναι αντιμέτωποι με οικονομικές δυσχέρειες.

Οι Πολωνοί καλλιτέχνες Dawid Ryski και Maciek Polak ήρθαν στην πρωτεύουσα της χώρας τους για να δημιουργήσουν την τοιχογραφία, με το αποτέλεσμα να μην είναι μόνον αισθητικά όμορφο αλλά και φιλικό στο περιβάλλον.

Το καλλιτεχνικό όραμά τους υλοποιήθηκε από το Good Looking Studio με χρήση βαφής η οποία μειώνει την ατμοσφαιρική ρύπανση.

Ο Ryski εστίασε στα αρχιτεκτονικά στοιχεία ενώ ο Polak ανέλαβε τα μοτίβα της φύσης που ρέουν στην όψη του κτηρίου. Συνδυάζοντας τις δεξιότητές τους, κατάφεραν να δημιουργήσουν μια αρμονική και ισόρροπη σύνθεση που απηχεί το σλόγκαν της καμπάνιας: «Create Together for Tomorrow».

Το δημόσιο έργο τέχνης εντάσσεται στο πρότζεκτ «Converse City Forests» και η φωτοκαταλυτική βαφή που χρησιμοποιήθηκε ενεργοποιείται από το φως για να αποσυνθέσει τους ατμοσφαιρικούς ρύπους και να τους μετατρέψει σε ακίνδυνα νιτρικά άλατα, βελτιώνοντας την ποιότητα του αέρα.

Ως εξέλιξη της δράσης παρουσιάζεται τώρα το Bougada Project, ένα εικαστικό πρότζεκτ όπου εννέα καλλιτέχνες κρεμούν τα έργα τους στα μπαλκόνια πολυκατοικιών ώστε να φωτογραφηθούν σαν άλλες μπουγάδες, δημιουργώντας έτσι μια σειρά εφήμερων εγκαταστάσεων που –άλλοτε έντονα, άλλοτε χιουμοριστικά και άλλοτε διακριτικά, σχεδόν ανεπαίσθητα– έρχονται σε απρόσμενο διάλογο με τον περιβάλλοντα χώρο.

Το σύνολο των φωτογραφιών που συλλέχθηκαν στην πρώτη φάση του πρότζεκτ αποτελεί ντοκουμέντο μιας άτυπης, συλλογικής open air έκθεσης -θα μπορούσε κανείς να πει, το οποίο αναρτάται στο διαδίκτυο σταδιακά: Κάθε Πέμπτη, έχοντας ήδη ξεκινήσει από τις 29 Οκτωβρίου, οι φωτογραφίες ανεβαίνουν στο Facebook και το Instagram του πρότζεκτ.

«Κάθε μπουγάδα είναι γεμάτη στοιχεία που προδίδουν τη δική της ξεχωριστή ιστορία», λέει η εικαστικός Θεοδώρα Μαλάμου και επιμελήτρια του πρότζεκτ, «από αυτές που κρύβουν πίσω τους οικογενειακή φροντίδα ακόμα και υπό αντίξοες συνθήκες μέχρι εκείνες που υποδεικνύουν ιστορίες μετανάστευσης και συνεχούς μετακίνησης, κάθε εικόνα είναι μοναδική».

«Βλέποντας τις πρώτες φωτογραφίες που έχουν ανέβει, θυμάμαι το διάστημα που πέρασα στο Πόρτο, περισσότερο ως τουρίστας παρά ως φοιτήτρια Erasmus. Περπατάγαμε για ώρες, τότε, και φωτογραφίζαμε τις απλωμένες μπουγάδες, οι οποίες ως αξιοθέατο κυμάτιζαν με ρυθμό. Ήταν σαν θεατρικό σκηνικό. Πλένουν καθημερινά και μαζεύουν τα ρούχα απ’ τα σχοινιά μόνο όταν είναι να απλώσουν τα επόμενα, μη τυχόν και μείνουν τα καλώδια κενά και αδειάσει η πόλη από χρώμα.

Οι μπουγάδες της Αθήνας δεν έχουν αυτή τη γραφικότητα. Ούτε θέλουν να είναι όμορφες. Είναι το αποτύπωμα των πολλών και διαφορετικών κατοίκων στην πόλη τους· μια παραφωνία η οποία εν τέλει γίνεται ισχυρό συστατικό της ταυτότητας της πόλης χωρίς η ίδια να το γνωρίζει», όπως προσθέτει η κα Μαλάμου.

«Μάλιστα, στην Αθήνα το άπλωμα στα εξωτερικά μέρη των μπαλκονιών απαγορεύεται με αστυνομική διάταξη. Στις λιγότερο φωτογενείς, πολυπολιτισμικές περιοχές του αστικού κέντρου, τα απλωμένα ρούχα καλύπτουν τις προσόψεις κτηρίων βγάζοντας τη γλώσσα στον κανονισμό. Γεμίζουν μπαλκόνια και παράθυρα με κάθε πιθανό τρόπο, προδίδοντας έμμεσα πληροφορίες για τους ιδιοκτήτες τους.

Η αγάπη για την περιοχή όπου γεννήθηκα και ζω και η ανάγκη να καταγράψω με κάποιο τρόπο την εικόνα της οδήγησαν στο Bougada Project», εξηγεί η εικαστικός. «Η εικόνα της μπουγάδας είναι από τις πιο χαρακτηριστικές στις παλιές αστικές και νυν πολυπολιτισμικές γειτονιές κάτω από την Πατησίων και αντικατοπτρίζει έντονα τις συνεχείς αλλαγές που επιφέρει η ζύμωση παλαιότερων και νέων κατοίκων».

Μιμούμενα τον τρόπο απλώματος των μπουγάδων, τα έργα των εικαστικών που δημιουργήθηκαν τοποθετούνται σε μπαλκόνια και βεράντες της περιοχής, ορατά στους κατοίκους και τους περαστικούς.

«Ωστόσο, η πραγματοποίηση μιας βόλτας στην περιοχή θέλει προσεκτικό σχεδιασμό για να μην γίνει ενοχλητική, μετατρέποντας τους κατοίκους και τις κατοικίες τους σε αξιοθέατα», προειδοποιεί η κα Μαλάμου θέλοντας να ξορκίσει κάθε υπόνοια gentrification. «Μην ξεχνάμε ότι σε μια παραμελημένη περιοχή ένα καλλιτεχνικό πρότζεκτ δεν είναι –προφανώς– κάτι δεδομένο και χρειάζεται χρόνο για να κερδηθεί η εμπιστοσύνη και να γίνουν σαφείς οι καλές προθέσεις. Το πρώτο βήμα έγινε ήδη και σε ένα δεύτερο δρώμενο, ενδεχομένως, να μπορέσει να προχωρήσει περαιτέρω».

Στο Bougada Project συμμετέχουν οι Μαρία Βαρελά, Μαρίνα Βελησιώτη, The Callas, Μαριλία Κολυμπίρη, Σοφία Κουλουκούρη, Eleanor Lines, Θεοδώρα Μαλάμου, Ειρήνη Μπαχλιτζανάκη και Ίρις Πλαϊτάκη.