Η Έλλη Παπαγεωργακοπούλου αποφάσισε να γράψει μόνη της τη λέξη «τέλος» αφήνοντάς την Ελλάδα άφωνη. 

Η γυναίκα που εκσφενδονίστηκε στο στερέωμα του θεάτρου και άφησε το στίγμα της από τη δεκαετία του 90 μέχρι σήμερα δεν είναι πια μαζί μας.

Γεννημένη στην Αθήνα το 1966, σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Θεσσαλονίκης και στην Ανωτάτη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Μαθήτευσε δίπλα στον Διονύση Φωτόπουλο.

Η Έλλη Παπαγεωργακοπούλου, ένα κορίτσι φουριόζικο και σιωπηλό μαζί υπέγραψε αξέχαστες θεατρικές επιτυχίες, δούλεψε σταθερά με σκηνοθέτες όπως ο Θωμάς Μοσχόπουλος και ο Νίκος Καραθάνος και πάντα ονειρευόταν έναν καλύτερο κόσμο μέσα στο θέατρο. Ξεκίνησε την καριέρα της από θέατρο Αμόρε, με το Θωμά Μοσχόπουλο και υπέγραψαν μαζί δεκάδες έργα.

Η Έλλη ανήκε σε μια γενιά που έφερε έναν άλλο αέρα στη σκηνογραφία, δανείστηκε από τη μόδα και την ποπ κουλτούρα και ανανέωσε ή δημιούργησε μοναδικούς και αφαιρετικούς, πάντα πυκνούς σε νοήματα σκηνικούς χώρους.

Από το 1996 έχει σχεδιάσει σκηνικά και κοστούμια σε περισσότερες από εξήντα θεατρικές παραστάσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό (Λονδίνο, Ιταλία κ.α.). Έχει συνεργαστεί με σημαντικούς σκηνοθέτες για παραγωγές που παρουσιάστηκαν στο Θέατρο Αμόρε, το Εθνικό Θέατρο, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος (Γκόλφω, Ο βυσσινόκηπος, Μόλις χώρισα κ.ά.), το Θέατρο Πόρτα, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Φεστιβάλ Αθηνών και σε διάφορα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Σχεδίασε τα κοστούμια για την Τελετή Λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας (2004) και για τον 51ο Διαγωνισμό της Γιουροβίζιον (2006).

Έχει συνεργαστεί με τους σκηνοθέτες Θωμά Μοσχόπουλο, Γιάννη Χουβαρδά, Λευτέρη Βογιατζή [Σχολείο γυναικών/L’ École des femmes], Δημήτρη Λιγνάδη, Μάγια Λυμπεροπούλου, Σταύρο Τσακίρη, Νίκο Καραθάνο, Ξένια Καλογεροπούλου [Το σκλαβί] κ.ά. Επίσης εργάστηκε για την ταινία Κυνόδοντας (2009) του Γιώργου Λάνθιμου, που βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Καννών και προβλήθηκε διεθνώς. Με την ΕΛΣ συνεργάστηκε άπαξ, κατά την καλλιτεχνική περίοδο 2006-07, σχεδιάζοντας σκηνικά και κουστούμια για την τριπλή παραγωγή μπαλέτου Η μοναχική (ΜακΜίλλαν/Άρνολντ), Πρελούδιο στο απομεσήμερο ενός φαύνου [Prélude à l'après-midi d'un faune] (Μανταφούνης/Ντεμπυσσύ), Οι Συλφίδες [Les Sylphides] (Ρήγος/Αντάμ).

Ο Τζον Γου εργάζεται, επί του παρόντος, σε μια κινεζική ταινία υπερηρώων που βασίζεται σε ένα από τα κόμικ του Σταν Λι, με τίτλο «Monkey Master». Πηγή έμπνευσης για το κόμικ είναι η μυθική κινεζική φιγούρα «Monkey King» (Βασιλιάς των Πιθήκων) από το κινεζικό μυθιστόρημα «Journey to the West» (Ταξίδι στη Δύση) του 16ου αιώνα.

Η επερχόμενη ταινία του Τζον Γου θα είναι κινηματογραφική εκδοχή του «Monkey Master». Η ιστορία θα έχει κεντρικό ήρωα έναν αρχαιολόγο στη Νέα Υόρκη, που ονομάζεται Λι Γιονγκ.

Ο αρχαιολόγος ανακαλύπτει μια αρχαία προφητεία για τον Βασιλιά των Πιθήκων.Τα αρχαιολογικά ευρήματά του θα τον μεταφέρουν στην Ινδία, όπου κληρονομεί μια κρυφή δύναμη που τον μετατρέπει στον «Monkey Master». Ο Γου θα είναι παραγωγός της ταινίας, μαζί με τους Τζιλ Τσάμπιον και Λόρι Τίλκιν.

Μάρτυρες μιας ιστορικής πομπής έγιναν οι κάτοικοι του Καΐρου, που παρακολούθησαν το Σάββατο την μεταφορά από αρχαίες αιγυπτιακές βασιλικές μούμιες και σαρκοφάγους σε ένα νέο Μουσείο, όπου θα προβληθούν με την απαιτούμενη λαμπρότητα.

Πρόκειται για κορυφαίο πολιτιστικό γεγονός για την Αίγυπτο, στη διάρκεια του οποίου έγινε η μεταφορά σε νέο χώρο των 22 βασιλικών μουμιών και των 17 σαρκοφάγων, από το Αρχαιολογικό Μουσείο στην πλατεία Ταχρίρ, στο νέο Μουσείο συνολικής έκτασης 135.000 τ.μ, στην περιοχή Φουστάτ, του παλαιού Καΐρου.

Κάθε μούμια θα τοποθετηθεί σε μια ειδική κάψουλα με άζωτο για να εξασφαλιστεί η προστασία της και οι κάψουλες θα μεταφερθούν πάνω σε ειδικά οχήματα που έχουν σχεδιαστεί για να τις κρατούν σταθερές χωρίς κραδασμούς.

Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τις μούμιες σε δύο παρτίδες στο συγκρότημα των «Νεκρών Ναών» του Ντέιρ ελ-Μπάχρι στο Λούξορ και στην κοντινή Κοιλάδα των Βασιλέων, το 1871.

Η «χρυσή παρέλαση» ξεκίνησε με κάθε μεγαλοπρέπεια, παρουσία πολλών επισήμων από όλο τον κόσμο, ενώ όλα τα κτήρια, από τα οποία πέρασε, φωταγωγήθηκαν για την πομπή, που συνόδευαν άρματα και άλογα, καθώς το Υπουργείο Τουρισμού και Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου ήθελε να αναβιώσει τον βασιλικό τρόπο με τον οποίο βασιλιάδες και βασίλισσες της χώρας μεταφέρονταν στην τελευταία κατοικία τους.

Η πομπή αποτελούνταν από 22 βασιλικές αιγυπτιακές μούμιες μαζί με 17 βασιλικές σαρκοφάγους από τη 17η, τη 18η, τη 19η και την 20ή Δυναστεία, που ανήκουν στο Νέο Βασίλειο. Ανάμεσα στις μούμιες, βρίσκονταν κι εκείνες των βασιλέων Ραμσή Β΄, Σέτι Α΄, Σέγκεν Ρα, Τούθμωση και Τούθμωση Γ΄, καθώς και των βασιλισσών Χατσεπτσούτ, Μεριταμέν -συζύγου του βασιλιά Αμεντχοτέπ, και Άχμος Νεφερτάρη, συζύγου του βασιλιά Άχμος.

Την εκδήλωση μετέδωσαν πάνω από 400 τηλεοπτικά δίκτυα σε όλο τον κόσμο. Την Ελλάδα εκπροσώπησε ο υπουργός Τουρισμού Χάρης Θεοχάρης.

Στο πλαίσιο της επίσκεψής του στο Κάιρο, ο υπουργός Τουρισμού συναντήθηκε με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, τον υπουργό Τουρισμού και Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, Χάλιντ Ελ Ανάνι, παρουσία του Έλληνα πρέσβη στο Κάιρο, Νίκου Γαριλίδη. Με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, ο κ. Θεοχάρης είχε την ευκαιρία να συζητήσει τους τρόπους επανεκκίνησης του τουρισμού μεταξύ των δύο χωρών, όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες.

Ο KAWS ή κατά κόσμον Μπράιαν Ντόνελι που διάλεξε το καλλιτεχνικό του όνομα επειδή τους άρεσαν τα γράμματα αυτής της λέξης όπως τα έβλεπε στον τοίχο, είναι ένα φαινόμενο, ο «εφευρέτης» μια ποπ φιγούρας, ενός «COMPANION» που έχει γίνει ένα από τα πιο διάσημα σύγχρονα έργα, άμεσα αναγνωρίσιμο και σαν εμπορικό σήμα. Η τιμή του δείχνει ότι μπορεί να είναι και έργο τέχνης και απλώς ένα παιχνίδι αφού μπορείς να το βρεις από δέκα δολάρια σε μπλούζες, μπρελόκ, κούπες ή να αγοράσεις ένα σε δημοπρασία έναντι οκταψήφιου αριθμού. Ένα γιγαντιαίο φουσκωτό «COMPANION» έχει κοσμήσει μια λίμνη στη Σεούλ, ένα άλλο το Victoria Harbour του Χονγκ Κονγκ κατά τη διάρκεια της Art Basel και ένα όμοιό του φουσκωτό και ιπτάμενο, την παρέλαση της Ημέρας των Ευχαριστιών του Macy's στη Νέα Υόρκη, με προκατόχους του φουσκωτά «σύμβολα» της Αμερικής, τον Σνούπι ή τον Σούπερμαν. Αν αυτό σημαίνει κάτι, είναι πως το έργο του KAWS είναι άμεσα αναγνωρίσιμο και όσο και να μη το παραδέχεται ο κόσμος της τέχνης, η θερμή συζήτηση γύρω από αυτό το θέμα, θυμίζει μια παλιότερη γύρω από το έργο του Κιθ Χάρινγκ.

Πριν από είκοσι χρόνια πάτησε το πόδι του στην Ιαπωνία, τη χώρα- μήτρα των μάνγκα και των εμβληματικών νέων εικόνων της ποπ κουλτούρας, καλεσμένος της εταιρείας Bounty Hunter, ενός γίγαντα στην κατασκευή παιχνιδιών και των streetwear ενδυμάτων. Δημιούργησε το πρώτο «COMPANION» σε 500 αντίτυπα τα οποία εξαφανίστηκαν εν ριπή οφθαλμού. Αυτή ήταν η πρώτη μεγάλη μαζική του πώληση και έκτοτε δε σταμάτησε Η επαναλαμβανόμενη φιγούρα του KAWS είναι ο χειρότερος εφιάλτης για πολλούς κριτικούς που βέβαια υπερασπίζονται το έργο του Κουνς για παράδειγμα ή του Γουόρχολ για τα πολλαπλά που έχουν παράξει και του Κίθ Χάρινγκ και του Μπασκιά για την παρουσία τους στο δρόμο, αλλά με το COMPANION δεν έχουν αποφασίσει αν είναι παιχνίδι ή τέχνη και ο δημιουργός του «αληθινός καλλιτέχνης».

Όσο για τις τιμές των μοναδικών έργων του; Είναι στον «ουρανό» με το Artnet Intelligence Report του 2019 να αναφέρει ότι τον Νοέμβριο του 2018, πέντε κομμάτια του KAWS πουλήθηκαν για περισσότερο από 1 εκατομμύριο δολάρια και κατά τη διάρκεια του έτους η δουλειά του «έπιασε» πάνω από 33,8 εκατομμύρια δολάρια σε δημοπρασίες. Όσο για τη δημοφιλία του στα σόσιαλ μίντια που έχει υπάρξει ένας μεγάλος παράγοντας στην κατακόρυφη άνοδό του στον κόσμο της τέχνης, υπάρχουν περισσότερες από 900.000 αναρτήσεις με το hashtag #kaws στο Instagram, κάτι που συνδέεται με την άμεση αντίδραση του κοινού όταν δει ένα αναγνωρίσιμο έργο του αλλά και τη καταγωγή του από την street art.

Το Μουσείο του Μπρούκλιν πολύ έξυπνα αποφεύγει τις βαρύγδουπες αναλύσεις του έργου του, κλείνοντας το μάτι στους επισκέπτες και λέγοντας «μπορείτε να πάρετε στα σοβαρά τον KAWS αν θέλετε, αλλά όχι και πολύ σοβαρά». Οι σκεπτικιστές κατηγορούν αυτού του είδους την τέχνη σαν σύμπτωμα της γενικότερης «κατάθλιψης» του πολιτισμού, κάτι που ηχεί και λίγο βαρύγδουπα σήμερα που υπάρχουν χιλιάδες μουσεία και γκαλερί που μπορούν να τολμήσουν να προτείνουν καλύτερους, πιο αξιόλογους καλλιτέχνες.

Το Μουσείο απλώς ακολουθεί μια παράδοση με τα καρτούνς να έχουν περάσει τις πόρτες των μουσείων όπως τα Στρουμφ και η οικογένεια Σίμπσον. Στο μουσείο του Μπρούκλιν για παράδειγμα υπάρχουν νέα έργα επαυξημένης πραγματικότητας, που επιτρέπουν στους επισκέπτες να αλληλεπιδρούν με τα γλυπτά του χρησιμοποιώντας τα smartphone τους για να δημιουργήσουν τη δική τους εμπειρία.

Στη νέα, υπερδιπλασιαμένη Εθνική Πινακοθήκη των 20 χιλιάδων τμ, καλωσόρισε με τη σειρά της τους υψηλούς προσκεκλημένους η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη.

«Η ολοκλήρωση του έργου της επέκτασης και επανέκθεσης των συλλογών της Εθνικής Πινακοθήκης στις 24 Μαρτίου 2021 σηματοδοτεί την έναρξη των εορτασμών της Επανάστασης του 1821. Ήταν το ορόσημο που έθεσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τον Αύγουστο του 2019 και στο οποίο οφείλαμε να είμαστε απολύτως συνεπείς» είπε στον χαιρετισμό της η κα Μενδώνη.

«Η συγκεκριμένη ημερομηνία δεν ορίστηκε τυχαία» συνέχισε η υπουργός Πολιτισμού. «Δηλώνει ένα σημαντικό σταθμό της σύγχρονης δυναμικής Ελλάδας, της Ελλάδας του πολιτισμού, της καινοτομίας, της ανάπτυξης, της εξωστρέφειας. Η Εθνική Πινακοθήκη είναι το θησαυροφυλάκιο της ελληνικής τέχνης του 19ου και του 20ου αιώνα, άρρηκτα δεμένες με την εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας και τις προσδοκίες του ελληνικού κράτους από το 1830».

«Στα έργα των μεγάλων Ελλήνων ζωγράφων αναγνωρίζουμε την επίδραση των ευρωπαϊκών καλλιτεχνικών ρευμάτων της εποχής τους, τα οποία, οι Έλληνες ζωγράφοι τα αφομοίωσαν και εν τέλει τα απέδωσαν με τον δικό τους αμαγαλματικό τρόπο, με εμφανείς τις ρίζες τής ελληνικότητας τους» τόνισε η κα Μενδώνη, χαρακτηρίζοντας τις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης «δίαυλο πολιτιστικού διαλόγου και πολύτιμη παρακαταθήκη της ιστορικής συνέχειας του έθνους μας».

Η απόδοση του εμβληματικού αυτού έργου, συνέχισε «αποτελεί επίτευγμα για το υπουργείο Πολιτισμού και τους εξωτερικούς συνεργάτες μας. Τους ευχαριστώ από καρδιάς όλους. Όταν ορίστηκε η ημερομηνία της 24ης Μαρτίου, το χρονοδιάγραμμα για την αποπεράτωση του έργου ήταν ήδη εξαιρετικά σφιχτό. Κανείς μας δεν μπορούσε να διανοηθεί τι θα ακολουθούσε. Το γεγονός ότι στις δυσχερείς συνθήκες της πανδημίας ολοκληρώθηκε το έργο αποδεικνύει ότι με σκληρή δουλειά, ένταση για την έγκαιρη επίλυση των προβλημάτων με απόλυτη αφοσίωση στο στόχο με βαθιά αγάπη στο αντικείμενο μπορούμε να υλοποιήσουμε έργα που αναδεικνύουν τη σύγχρονη ταυτότητα μας. Έργα που μας κάνουν υπερήφανους.

Η απρόσκοπτη χρηματοδότηση εξασφαλίστηκε από ευρωπαϊκά κονδύλια, από ιδιωτικούς πόρους και από ιδιωτικές χορηγίες με προεξάρχουσα αυτή του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Σε όλους είμαστε βαθύτατα ευγνώμονες. Το παλιό κτίριο της Εθνικής Πινακοθήκης, κηρυγμένο μνημείο από το υπουργείο Πολιτισμού, σήμερα είναι ένα υπερσύγχρονο μουσείο. Ο διάλογος του με την Αθήνα, με το αττικό φως, με τα χρώματα του τοπίου παραδίδουν μια νέα άποψη για το πώς αντιλαμβανόμαστε την Εθνική Πινακοθήκη στον αττικό ιστό της πρωτεύουσας. Έργα πολιτισμού σαν κι αυτό συμπορεύονται με την ανάπτυξη των κοινωνιών στις οποίες ανήκουν» κατέληξε η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Το «Δάκρυ της Λευτεριάς» είναι μια ταινία μικρού μήκους από την Χριστιανική Φοιτητική Δράση Θεσσαλονίκης, αφιερωμένη σε όλους αυτούς τους ήρωες που δεν μπορέσαμε να γνωρίσουμε και να τιμήσουμε.

Μια ταινία που δημιουργήθηκε για να μας θυμίσει όλους αυτούς στους οποίους οφείλουμε την ελεύθερη πατρίδα μας! 200 χρόνια μετά, ζωντανεύουμε εκείνες τις μαρτυρικές στιγμές! Στιγμές βγαλμένες με δάκρυα και αίμα! Δάκρυα που πότισαν τον ανθό της λευτεριάς.

Είναι μια προσπάθεια ενάντια στην λήθη. Στην λήθη όλων αυτών των ηρώων και των θυσιών που χάραξαν την πορεία της ιστορίας, και συγχρόνως χάραξαν στη μνήμη όλων μας την έννοια του αγώνα, της αυταπάρνησης και της αγάπης για την πατρίδα.

Παραγωγός της ταινίας αυτής είναι η «Χριστιανική Φοιτητική Δράση» της Θεσσαλονίκης, ένας τομέας του Ορθόδοξου Συλλόγου «Μέγας Βασίλειος», (Πανελλήνιου μη κερδοσκοπικού Σωματείου).

Η υπόθεση

Ο μικρός Γιώργης βλέπει με τρόμο την μάνα του σκοτωμένη από τους Τούρκους. Τρέχει στο δάσος να κρυφτεί. Οι Τούρκοι τον ανακαλύπτουν. Τρέχει ολομόναχος ώρες ολόκληρες στο βουνό. Μέσα σε ένα ανελέητο κυνηγητό βρίσκει αναπάντεχα τον μεγάλο του αδελφό, κι ένα φίλο του, κι όλοι μαζί τρέχουν να σωθούν. Έχουν χάσει τα πάντα. Μόνη τους παρηγοριά, ότι έχουν ο ένας τον άλλον. Μόνη τους ελπίδα ο Θεός.

Οι Τούρκοι κάψανε το χωριό τους, έμαθαν που κρύβονται οι άμαχοι και οργώνουν όλη την περιοχή να τους βρουν. Ανάμεσα τους κι ο φονιάς της μάνας. Θα προλάβουν οι Τούρκοι να ανακαλύψουν το κρησφύγετο των αμάχων; Οι ήρωες μας αποφασισμένοι να φτάσουν πριν από αυτούς, διανύουν μια μακρινή κοπιαστική πορεία μέσα από το δάσος, με στόχο το ξωκλήσι του Αη-Λια….

Ποιο είναι το μεγάλο τους μυστικό; Τί κρύβεται πίσω από το κλεμμένο μαντήλι; Τί θα γίνουν τα γυναικόπαιδα;

Η ταινία αυτή είναι αφιερωμένη σε όλους τους ήρωες που δεν μπορέσαμε να γνωρίσουμε και να τιμήσουμε! 200 χρόνια μετά, ζωντανεύουμε εκείνες τις μαρτυρικές στιγμές! Στιγμές βγαλμένες με δάκρυα και αίμα!

Δάκρυα που πότισαν τον ανθό της λευτεριάς...

Δείτε την ταινία εδώ: Youtube

«Εις εσάς μένει να ισάσετε και να στολίσετε τον τόπο, οπού ημείς ελευθερώσαμε». Με κεντρικό μήνυμα τα λόγια του Θ. Κολοκοτρώνη στους νέους των Αθηνών, ο φιλανθρωπικός οργανισμός «Αποστολή» της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών δημιούργησε μια δεκάλεπτη ταινία μικρού μήκους αφιέρωμα στα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης.

Με την εθελοντική προσφορά της εταιρείας Aikor και δέκα γνωστών ηθοποιών επιχειρείται μέσα από κείμενα βασισμένα στους αγωνιστές του ’21 να αναδειχθεί το πραγματικό νόημα και οι δυσκολίες του αγώνα, να αποδοθεί η οφειλόμενη τιμή και να υπογραμμιστεί η υποχρέωση της γενιάς μας.

Η αμφίεση των πρωταγωνιστών αποτελεί πιστό αντίγραφο της ενδυμασίας της εποχής ενώ η μουσική υπόκρουση είναι ο Χερουβικός Ύμνος σε προσομοίωση εντός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη.

«Θα ήθελα να ευχαριστήσω όσους βοήθησαν να υπενθυμίσουμε τα ιδανικά της Ελληνικής Επανάστασης και τη πίστη των αγωνιστών στο Θεό, την Ελλάδα, την ελευθερία και την ομόνοια», δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής της «Αποστολής» κ. Κωνσταντίνος Δήμτσας.

Η «Αποστολή» εκφράζει την ευγνωμοσύνη της στην εταιρεία Aikor, στον ηθοποιό-σκηνοθέτη Γιάννη Αϊβάζη και τους ηθοποιούς Λεωνίδα Κακούρη, Χάρη Γρηγορόπουλο, Νικόλα Μακρή, Τάσο Αναγνώστου, Κοσμά Ζαχάρωφ, Λευτέρη Δημητρόπουλο, Πέτρο Ξεκούκη, Μαρία Κορινθίου, Σοφία Γαρμπή καθώς και τους συντελεστές της παραγωγής Νίκο Βούλγαρη, Ρούλη και Γιώργο Αλαχούζο, Μαργαρίτα Μονέδα, Κωνσταντίνο Σαββάκη, Σταματίνα Μπογκέα, Κωνσταντίνο Φρίγγα.

Η Εθνική Πινακοθήκη, με την επέκταση και ανακαίνιση των χώρων της, αποτελεί το πρώτο μεγάλο έργο του Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού στη νέα δεκαετία. Αποδίδεται συμβολικά στις 24 Μαρτίου, όπως όρισε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την επίσκεψή του στο ΥΠΠΟΑ, στις 2 Αυγούστου 2019.

Σηματοδοτεί την έναρξη των εορτασμών της επετείου των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση. Η ελληνική τέχνη του 19ου και του 20ού αιώνα, που φιλοξενείται στις αίθουσες της νέας Εθνικής Πινακοθήκης, εξελίσσεται παράλληλα με την Ιστορία της ελεύθερης Ελλάδας και τη δημιουργία του Ελληνικού κράτους

Η Εθνική Πινακοθήκη θα ανοίξει τις πύλες, στους Έλληνες και στους ξένους επισκέπτες και φιλότεχνους, μόλις το επιτρέψουν τα μέτρα για τη πανδημία, με την περιοδική έκθεση «Το 1821 στη ζωγραφική. Η Ελλάς απαιτεί την ιστορικήν Πινακοθήκην της». Τα έργα της έκθεσης προέρχονται αποκλειστικά από τις ελληνικές και ευρωπαϊκές συλλογές της, με ζωγραφική του 19ου αιώνα. Εκτίθενται κατ’ εξαίρεση δύο πίνακες Ιταλών καλλιτεχνών οι οποίοι ανήκουν στο Ίδρυμα Αντώνιος Ε. Κομνηνός. Παραχωρήθηκαν, γενναιόδωρα, για τις ανάγκες του επετειακού αφιερώματος. Όλοι οι πίνακες της έκθεσης είναι εμβληματικά έργα τα οποία οι δημιουργοί τους τα εμπνεύστηκαν από τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας των Ελλήνων.

Η νέα Εθνική Πινακοθήκη

Η νέα δεκαετία βρίσκει την Εθνική Πινακοθήκη, με 120 χρόνια αδιάλειπτης λειτουργίας, κτηριακά και μουσειογραφικά ανανεωμένη. Ως σύγχρονο μουσείο Τέχνης αναδεικνύει τη φυσιογνωμία του Πολιτισμού της Ελλάδας αλλά και τη θέση που επάξια κατέχει στον παγκόσμιο πολιτισμό. Η μόνιμη έκθεση της Πινακοθήκης τώρα ξεδιπλώνεται σε 1000 πίνακες- από τους 20.000 που φυλάσσονται στις αποθήκες- αποδεικνύοντας τη μεγάλη αξία των πλούσιων συλλογών της. Το πρώτο μνημειώδες έργο που υποδέχεται τους επισκέπτες, μπαίνοντας από την κεντρική είσοδο, είναι η «Λαϊκή Αγορά» (1979-1982) του Παναγιώτη Τέτση, ένα εμβληματικό έργο, που αναβλύζει τη χαρά της ζωής και της δημιουργίας, σε μια έκρηξη χρωμάτων, υπογραμμίζοντας τον οικουμενικό χαρακτήρα της σύνθεσης.

Το μεγάλο έργο επέκτασης της Εθνικής Πινακοθήκης ξεκίνησε το 2011 και ολοκληρώθηκε το 2021, δέκα χρόνια μετά. Το 2014 το έργο παραδόθηκε χωρίς προβλήματα και με εγγυημένη τη χρηματοδότησή του. Θα μπορούσε να παραδοθεί το 2018, αν δεν είχαν μεσολαβήσει τέσσερα χρόνια, κατά τα οποία δεν υπήρξαν συντονισμός των εμπλεκομένων φορέων, χρονοδιάγραμμα και προγραμματισμός των εργασιών, οπότε το εργοτάξιο σχόλαζε. Η ανακαίνιση της Πινακοθήκης αποδείχτηκε έργο πολυσύνθετο το οποίο χρειαζόταν συνεχή επίβλεψη του ΥΠΠΟΑ και επίλυση επί τόπου των προβλημάτων που ανέκυπταν.

Σχεδιασμός

Ο σχεδιασμός της νέας Εθνικής Πινακοθήκης αναδεικνύει την αισθητική του κτηρίου στο αστικό περιβάλλον της Αθήνας και την τοποθετεί στο ισάξιο μουσειολογικό επίπεδο των αντίστοιχων μουσείων των μεγάλων ευρωπαϊκών πρωτευουσών. Αναλυτικά: Στο προϋπάρχον κτήριο των 9.720 τετραγωνικών μέτρων προστέθηκαν επιπλέον 11.040 τετραγωνικά μέτρα, υπερδιπλασιάζοντας τους λειτουργικούς του χώρους στα 20.760 τετραγωνικά μέτρα, συνολικά.

Η νέα Εθνική Πινακοθήκη απέκτησε έναν επιπλέον όροφο καθώς και επιπλέον βάθος τριών επιπέδων. Στον κήπο που δημιουργείται νότια της ιστορικής κεντρικής πύλης, η Πινακοθήκη έχει μία είσοδο ανεξάρτητη από την οδό Μιχαλακοπούλου (στη συμβολή των οδών Μιχαλακοπούλου και Βασιλέως Κωνσταντίνου), η οποία είναι συμβατή με την ιδέα του Ιλισού ως υγρού στοιχείου. Με τον τρόπο αυτό συντηρείται η μνήμη του ποταμού Ιλισού και της ροής του νερού με τη δημιουργία ενός καναλιού και επιπλέον πρασίνου, στον περιβάλλοντα χώρο. Το μουσείο διαθέτει, επίσης, ράμπες κυκλοφορίας των επισκεπτών με θέα στον ορίζοντα της πόλης, ασανσέρ και κλιμακοστάσια, πλήρη προσβασιμότητα για ΑμεΑ και σύγχρονα ηλεκτρομαγνητικά συστήματα ασφάλειας.

Ευεργέτης της Πινακοθήκης είναι το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος με δωρεά 13.000.000 ευρώ. Μεγάλοι δωρητές είναι ο Θόδωρος και η Εμμανουέλα Βασιλάκη, ο Βασίλης και η Μαρίνα Θεοχαράκη, το Ίδρυμα Αντώνιος Ε. Κομνηνός, το Ίδρυμα Ευριπίδη Κουτλίδη, το Ίδρυμα Ωνάση, η κα Dorothy Λάτση, ο Παναγιώτης και η Ειρήνη Λαμού. Δωρητές είναι το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και ο Νικόλας Δ. Πατέρας.

Η ιστορία της Εθνικής Πινακοθήκης

Η δημιουργία ενός μουσείου που θα συγκέντρωνε τις ταυτόσημες με την εμβέλεια της Ελλάδας, στον παγκόσμιο πολιτισμό, καλλιτεχνικές και αρχαιολογικές συλλογές, γεννήθηκε ταυτόχρονα με τη γέννηση του ελληνικού κράτους, το 1830 και έπειτα. Το 1836 ο Βαυαρός αρχιτέκτονας Leo von Klenze εκπόνησε μια μεγάλη μελέτη για ένα «Παντεχνείον» που θα στέγαζε όχι μόνο τις αρχαιολογικές συλλογές και το Σχολείο των Τεχνών αλλά και μια Πινακοθήκη. Ωστόσο αυτό το έργο δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Ο πρώτος πυρήνας της Πινακοθήκης δημιουργήθηκε το 1878, στο Πολυτεχνείο, και άνοιξε τις πύλες του για το κοινό με 117 έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, με σκοπό να λειτουργήσει ως παιδαγωγικό παράρτημα του Σχολείου των Τεχνών.

Το 1896 ο νομικός και φιλότεχνος Αλέξανδρος Σούτσος άφησε με τη διαθήκη του τη συλλογή του και την περιουσία του στο κράτος, με σκοπό τη δημιουργία ενός «Μουσείου Καλών Τεχνών».

Η Εθνική Πινακοθήκη ιδρύθηκε επισήμως τέσσερα χρόνια αργότερα, στις 10 Απριλίου 1900, με πρώτο έφορο τον ζωγράφο Γεώργιο Ιακωβίδη. Οι πρώτες συλλογές αριθμούσαν 258 έργα και προέρχονταν από το Πολυτεχνείο και το Πανεπιστήμιο ενώ το 1901 προστέθηκαν και τα 107 έργα της δωρεάς του Αλέξανδρου Σούτσου.

Το 1918 ανέλαβε την Πινακοθήκη ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου, λογοτέχνης, ο οποίος κατάφερε να εμπλουτίσει τη συλλογή της Πινακοθήκης με σημαντικά έργα Ελλήνων καλλιτεχνών, μεταξύ των οποίων η «Συναυλία των Αγγέλων» του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου.

Η Εθνική Πινακοθήκη σχεδιάστηκε από τους αρχιτέκτονες καθηγητές Νίκο Μουτσόπουλο, Παύλο Μυλωνά και Δημήτρη Φατούρο (ο πρώτος μελετητής αποχώρησε) κατά τα πρότυπα του μοντερνισμού. Ο διαγωνισμός προκηρύχθηκε το 1956 και μετά από πολλές καθυστερήσεις, σε σχέση με τη θέση του οικοπέδου, το πρώτο από τα σημερινά κτήρια θεμελιώθηκε το 1964 και εγκαινιάστηκε το 1968. Το 1976 ολοκληρώθηκε και το δεύτερο κτήριο υπό τον τότε διευθυντή Δημήτρη Παπαστάμο, ενώ τα επίσημα εγκαίνια της Πινακοθήκης τελέστηκαν πανηγυρικά από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τσάτσο και τον πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή.

Από το 1992 διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης είναι η Καθηγήτρια της Ιστορίας της Τέχνης Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα. Στη διάρκεια της θητείας της οργανώθηκαν επιτυχημένες εκθέσεις Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών που προσέλκυσαν εκατομμύρια επισκέπτες και εδραίωσαν το διεθνές προφίλ της Πινακοθήκης.

Το 2000 η Πινακοθήκη έκλεισε 100 χρόνια ζωής. Στην πάροδο του χρόνου, οι ανάγκες που δημιουργούσε η εξωστρέφειά της σε συνδυασμό με τον πολλαπλασιασμό των έργων στις συλλογές της που ανήλθαν στα 20.000, την ασφυξία των περιορισμένων χώρων και την ανεπάρκεια των αποθηκών για φύλαξη και στέγαση των έργων, επέφερε την ανάγκη στέγασης της Πινακοθήκης σε ανανεωμένους, σύγχρονους χώρους.