Είναι εντυπωσιακό πόσοι παλιοί Αθηναίοι νοσταλγούν την παλιά γοητεία της Πλατείας Αμερικής. Κυρίως εκείνοι που ζούσαν στην περιοχή, αλλά επειδή εκεί ζούσαν πάρα πολλοί (η πυκνότητα δικηγόρων, ιατρών, ηθοποιών, καθηγητών, επιστημόνων, στρατιωτικών, μηχανικών, κ.ά. ήταν εντυπωσιακά πυκνή), είναι ακόμη περισσότεροι όσοι την επισκέπτονταν για να δουν φίλους, συγγενείς, για να πάνε σε ένα μαγαζί, σε ένα σινεμά. Και τη νοσταλγούν όσοι την εγκατέλειψαν την περίοδο της Μεταπολίτευσης. Σήμερα, η Πατησίων είναι αυτή που είναι, αλλά είναι και πολλά περισσότερα. 

Η Πατησίων έβρισκε εκεί γύρω στην πλατεία Αμερικής την κορύφωσή της. Ξεκινούσε από το Μουσείο, γινόταν κομψή και φωτεινή στην Αγγελοπούλου και την Κεφαλληνίας, και όταν πλέον φαινόταν στο βάθος η πλατεία Αμερικής ένιωθες πως όλα είχαν συναιρεθεί, ωριμάσει, μελώσει σε εκείνο το αστικό αμάλγαμα που έδινε εκείνη τη γλύκα της κοινής αντίληψης.

Στην πλατεία Αμερικής σώζονται πολλές προσόψεις από το παρελθόν της ακμής. Αλλά είναι μόνο προσόψεις. Η ζωή που υπήρχε δεν υπάρχει, αλλά αν θέλει κανείς και αν έχει τις προσλαμβάνουσες μπορεί εν μέρει να την αναστήσει νοερά. Το κτίριο της φωτογραφίας, στη γωνία με την οδό Σπάρτης, από τα ελάχιστα εκλεκτικιστικά που απέμειναν, το θυμάμαι ως αστυνομία, ως χαρτοπαικτική λέσχη, ως γραφεία της ΑΕΚ. Σήμερα, οι εξώθυρές του έχουν αντικατασταθεί από τζάμια, αλλά η πρόσοψη έχει ευτυχώς συντηρηθεί. Προς τα κάτω αρχίζει η Λευκωσίας, ένας δρόμος που αν βρισκόταν σε άλλη πόλη θα ήταν πασίγνωστος για τις υψηλού επιπέδου πολυκατοικίες της περιόδου 1932-1965.

Η πλατεία μοιάζει άνευρη σαν να έχει χάσει το ρυθμό της. Και μόνο το σκάμμα που βρίσκεται στη θέση του «Αττικα» λέει πολλά για τον τρόπο που αυτή η πόλη αδυνατεί να χειριστεί τον εαυτό της.  Για τον 20ό αιώνα, τα σινεμά της Πατησίων, θερινά και χειμερινά, πάνω στον δρόμο αλλά και στα στενά, ήταν ένας κόσμος ολόκληρος, που έδινε χαρά, έδενε την κοινωνία, γεννούσε θέσεις εργασίας και στήριζε έναν κύκλο της οικονομίας. Οι φωτεινές μαρκίζες ήταν μια υπενθύμιση του δώρου που ήταν τότε η αστική ζωή.

Οι προσόψεις του ’50 και του ’60 στην πλατεία Αμερικής είναι μάρτυρες από ένα γοητευτικό παρελθόν. Φέρουν μηνύματα, μιλούν για τις προσδοκίες εκείνες που έφταναν σε αυτό το σημείο της Αθήνας για να ξετυλίξουν σελίδες ευημερίας. Και ήταν πράγματι ευημερούσα η Πατησίων της ακμής. Ανέβλυζε ζωντάνια, είχε μια αθηναϊκή ατμόσφαιρα μοναδική, είχε μαγαζιά για ό,τι μπορούσε κανείς να θελήσει. Μεγάλες ελληνικές φίρμες της Ερμού ή της Σταδίου άνοιγαν δεύτερο κατάστημα στην Πατησίων. Τότε…

Οσο κατανοητό κι αν είναι, αν εξετάσει κανείς το πώς εξελίχθηκε η ζωή, είναι ταυτόχρονα εντυπωσιακό το πώς αφέθηκε αυτό το φιλόδοξο, συμπαγές κομμάτι αστικής ευημερίας να εξαερωθεί, να χαθεί και καθώς εξαφανιζόταν να αφήσει μονάχα κελύφη και σκιές. Βεβαίως οι συνθήκες είχαν αλλάξει σταδιακά από τις αρχές του ’70 και οι ίδιοι οι μεσοαστοί εγκατέλειψαν από πολύ νωρίς την Πατησίων.

Το γιατί όμως δεν υπήρξε κανένα μέτρο ή κίνητρο μετά το 2000 για να γυρίσει κάπως το κλίμα και να μην αφεθεί στην κατρακύλα όλο το αστικό παρελθόν της Αθήνας, όπως το εξέφραζε η Πατησίων, η 3ης Σεπτεμβρίου, η πλατεία Βικτωρίας, η Αριστοτέλους, είναι μια άλλη ιστορία, που είναι ιδιαιτέρως σύνθετη και πικρή.

Μια Ελληνοαυστραλής φοιτήτρια στη Μελβούρνη σκέφτηκε να δημιουργήσει μια λέσχη για τη σύνδεσή τους νεαρών ομογενών της Αυστραλίας με την ελληνική κουλτούρα.

Η Μαριάννα Μουσουνίδη (Marianna Mossonidis) ως φοιτήτρια γνωρίζει από πρώτο χέρι τις πανεπιστημιακές λέσχες που πραγματοποιούν κυρίως ψυχαγωγικές εκδηλώσεις για τα μέλη τους.

Κι ως ομογενής, έχει υπάρξει μέλος ελληνικών συλλόγων της Μελβούρνης, οι οποίοι, όπως ανέφερε η ίδια στην ιστοσελίδα της ομογενειακής εφημερίδας The Greek Herald (Ελληνικός Κήρυκας), φέρνουν μεν κοντά άτομα με βάση την πολιτιστική τους ταυτότητα, ωστόσο, συχνά υπάρχει μικρή αλληλεπίδραση με τον ίδιο τον ελληνικό πολιτισμό.

«Η “ελληνικότητα” μπορεί να οριστεί με πολλούς τρόπους, αλλά στον πυρήνα της είναι μια σύνδεση με την καταγωγή, τη γη, την ιστορία, τη γλώσσα και την κοινότητα» σημειώνει χαρακτηριστικά, και προσθέτει ότι για τους Έλληνες της διασποράς, «η αλληλεπίδραση με τον πολιτισμό βοηθά στην πλήρωση του χώρου που δημιουργεί η απόσταση από την πατρίδα».

Για το λόγο αυτόν δημιούργησε τον «Ελληνικό Κύκλο», έναν σύλλογο με έδρα τη Μελβούρνη για νέους Ελληνοαυστραλούς ηλικίας 18 έως 30 ετών που θέλουν να δημιουργήσουν ουσιαστικές συνδέσεις με άλλους ομογενείς και να εξερευνήσουν περισσότερο τον ελληνικό πολιτισμό.

Με ορίζοντα την έναρξη λειτουργίας του συλλόγου στα τέλη του 2025, μέλος του «Ελληνικού Κύκλου» μπορεί να γίνει ο καθένας εφόσον εμπίπτει στα ηλικιακά κριτήρια, είτε έχει μεγαλώσει σε ελληνόφωνο σπίτι και γνωρίζει ελληνικά, είτε μιλάει μόνο λίγες λέξεις.

Ο σύλλογος θα φιλοξενεί μια ποικιλία εκδηλώσεων που θα εξισορροπούν τη διασκέδαση με τον σκοπό: ζωγραφική, μαθήματα κεραμικής, ελληνικούς χορούς, πικνίκ, παραδοσιακά εργαστήρια μαγειρικής, διαλέξεις για την ελληνική ιστορία, την παράδοση και τη μυθολογία, αλλά και βραδιές ελληνικής διασκέδασης.

Ένας από τους μακροπρόθεσμους στόχους του συλλόγου είναι η συνεργασία με τοπικές ελληνοαυστραλιανές επιχειρήσεις, καλλιτέχνες, δημιουργούς και πολιτιστικούς ηγέτες, δεδομένου του μεγέθους της ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης.

Οι ενδιαφερόμενοι για να γίνουν μέλη του κύκλου, μπορούν να ακολουθήσουν το @thegreekcircle στο Instagram και να εγγραφούν στη λίστα αλληλογραφίας, ώστε για να ενημερώνονται για επερχόμενες εκδηλώσεις, συνεργασίες και ιστορίες από νέους Ελληνοαυστραλούς.

Αν και το βραβείο δεν είναι ευρύτερα γνωστό, όπως είναι το Νόμπελ, ωστόσο σε όποιον απονέμεται σημαίνει ότι έχει καταφέρει κάτι πραγματικά σημαντικό στον τομέα του. Το Praemium Imperiale απονέμεται από την ιαπωνική Art Association και είναι ένα από τα σημαντικότερα βραβεία τέχνης στον κόσμο.

Από το 1989 βραβεύει προσωπικότητες που έχουν επηρεάσει καλλιτεχνικά και κοινωνικά τον τομέα τους. Απονέμεται σε πέντε κατηγορίες και κάθε κατηγορία συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο περίπου 90.000 ευρώ. Δεν βραβεύεται ένα μεμονωμένο έργο, αλλά συνήθως το σύνολο του έργου.

Το 2025 το βραβείο απονέμεται στη διάσημη καλλιτέχνιδα Μαρίνα Αμπράμοβιτς από τη Σερβία (γλυπτική), στον Σκωτσέζο Πίτερ Ντόινγκ (ζωγραφική), στον Πορτογάλο Εντουάρτο Σούτο ντε Μούρα (αρχιτεκτονική), στον Ούγγρο πιανίστα Αντράς Σιφ (μουσική) και στη χορογράφο Άννε Τερέζα ντε Κεερσσμέκερ από το Βέλγιο (θέατρο/ κινηματογράφος).

Η τελετή απονομής των βραβείων θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο στο Τόκιο και θα παρευρεθούν εκπρόσωποι από τον χώρο της τέχνης, της πολιτικής και της διπλωματίας, καθώς και μέλη της αυτοκρατορικής οικογένειας. Το βραβείο τελεί υπό την αιγίδα του πρίγκιπα Χιτάτσι, αδελφού του επίτιμου αυτοκράτορα Ακιχίτο.

Η βράβευση της Μαρίνας Αμπράμοβιτς έχει ιδιαίτερη βαρύτητα αφού Θεωρείται μια από σημαντικότερες εικαστικούς της σύγχρονης εποχής που άλλαξε τον τομέα της «performance art». Χαρακτηριστικά του έργου της η καλλιτεχνική πρωτοπορία, το σπάσιμο της φόρμας, η έμφαση στο σώμα, στα απώτατα όριά του, στην ανθρώπινη αντοχή.

Η Μαρίνα Αμπράμοβιτς σπούδασε και δίδαξε Καλές Τέχνες στη Σερβία, μετακόμισε στην Ολλανδία και από εκεί το έργο της ξέφυγε από τα στενά όρια μιας χώρας. Ταυτίστηκε με τον Γερμανό καλλιτέχνη και σύντροφό της Ουλάι, με τον οποίο δημιούργησαν μια νέα καλλιτεχνική γλώσσα με έμφαση στη σωματικότητα και τη συναισθηματική εγγύτητα.

Οι εκθέσεις της έχουν ταξιδέψει στα σπουδαιότερα μουσεία ανά τον πλανήτη, ενώ το 1997 τιμήθηκε με τον Χρυσό Λέοντα της Mπιενάλε Βενετίας για το έργο της Balkan Barroque, μια οπτικοποιημένη performance με έμπνευση από τα Βαλκάνια. Η απονομή του Praemium Imperiale στη Μαρίνα Αμπράμοβιτς αποτελεί μια σημαντική αναγνώριση της συμβολής της στη σύγχρονη τέxνη

Στις 1 και 2 Αυγούστου θα παρουσιαστεί αποκλειστικά στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου ο "΄Ορκος της Ευρώπης", ένα νέο κείμενο που υπογράφει και σκηνοθετεί ο Ουαζντί Μουαουάντ, ύστερα από ανάθεση του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και της απερχόμενης καλλιτεχνικής διευθύντριας, Κατερίνας Ευαγγελάτου.

Ο Λιβανοκαναδός συγγραφέας και σκηνοθέτης, θα καθοδηγήσει έναν πολυεθνικό θίασο, με ηθοποιούς από τη Γαλλία, τον Καναδά, τη Ρωσία, το Ισραήλ και την Ελλάδα, στον οποίο συμμετέχει η Ζιλιέτ Μπινός και από ελληνικής πλευράς η Δανάη Επιθυμιάδη.

Ο ξεριζωμός και η εξορία, η εθνική ταυτότητα, όπως και η κληρονομιά των προηγούμενων γενεών στις επόμενες είναι θέματα που επανέρχονται στα έργα του Μουαουάντ, ο οποίος δημιουργεί ένα θέατρο σύγχρονο, που ταυτόχρονα συνομιλεί με τους αρχαίους μύθους και αναδεικνύει τις αρχετυπικές διαστάσεις της ανθρώπινης περιπέτειας. Στην Αθήνα ήρθε για πρώτη φορά το 2011, όταν παρουσίασε στο Ηρώδειο την παράσταση "Γυναίκες", εμπνευσμένη από τις "Τραχίνιες" και άλλες τραγικές ηρωίδες του Σοφοκλή, ενώ τώρα ετοιμάζεται για την πρώτη σκηνοθεσία του στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου.

Σύμφωνα με όσα μας είπε στη διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου, ο "΄Ορκος της Ευρώπης" είναι ένα έργο που συνδυάζει τα προσωπικά βιώματα της δικής του εξορίας (εγκατέλειψε τον Λίβανο σε ηλικία 8 ετών, εξαιτίας του εμφυλίου), με το μύθο της αρπαγής της Ευρώπης. "Η Ευρώπη κι εγώ έχουμε ένα κοινό: σύμφωνα με το μύθο, ο ταύρος/Δίας άρπαξε την Ευρώπη και την πήρε μακριά από τους ανθρώπους της, αντίστοιχα εγώ ήμουν ένα νεαρό αγόρι που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει για πάντα τη χώρα του. ΄Ετσι, στο έργο μιλάω για πράγματα που ήταν σημαντικά για εμένα και έχουν σχέση με την παιδική μου ηλικία, δεν μιλάω όμως για μια προσωπική ιστορία. Μιλάω για ένα τραύμα, μια απώλεια που προκλήθηκε από έναν εμφύλιο πόλεμο, δηλαδή για μια εμπειρία συλλογική", εξήγησε.

Η υπόθεση του έργου αφορά μια σφαγή (προϊόν μυθοπλασίας), που συνέβη πριν από περίπου 80 χρόνια, αλλά μόλις τώρα έχει αρχίσει να διερευνάται, χάρη σε μια ερευνήτρια του ΟΗΕ που αποφασίζει να συλλέξει μαρτυρίες και στοιχεία για την υπόθεση. Τα πρόσωπα του έργου είναι είτε οι τελευταίοι απόγονοι μιας οικογένειας που εμπλέκεται στα γεγονότα είτε δικηγόροι και νομικοί και, για τις ανάγκες της παράστασης.

Η δράση αφορά σε μεγάλο βαθμό τη δίκη που διεξάγεται για την εν λόγω σφαγή, αλλά δεν εξελίσσεται γραμμικά. "Τα συλλογικά τραύματα καθένας τα βιώνει διαφορετικά. Σαν να γίνεται μια έκρηξη συναισθημάτων και ο χρόνος ουσιαστικά σπάει, είναι κατακερματισμένος", μας είπε ο Μουαουάντ. "Βασιζόμενος σε αυτήν τη διάσταση δουλεύω την παράσταση: κάθε σκηνή έχει γραφτεί σαν κομμάτι ενός παζλ, που μπορεί να "κουμπώσει” οποιαδήποτε στιγμή σε ένα άλλο· δεν υπάρχει αρχή-μέση-τέλος. Η πρόβα είναι η στιγμή που δοκιμάζουμε πού μπορούν να τοποθετηθούν τα κομμάτια αυτού του παζλ", εξήγησε.

'Επειτα, σημαντικό παράγοντα της δημιουργίας του κειμένου αποτελεί το ίδιο το θέατρο της Επιδαύρου, υπαγορεύοντας όχι μόνο τη δομή αλλά και ένα κομμάτι της ουσίας του: "΄Εχω απόλυτη συνείδηση του μεγαλείου και της ιστορίας του χώρου και του κατά πόσο τα λόγια θα μπορέσουν να τον κοσμήσουν, να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, στο ύψος του μεγαλείου του. Να είναι λόγια που να μπορέσουν να αντηχήσουν εκεί", κατέληξε.

Μπορεί ενα ελληνικό προιον να ανταγωνιστεί ένα Ελβετικό; Η απάντηση είναι "ασφαλώς και ναι!!" ειδικά όταν μιλάμε για τη Νάξο.

Τα ελληνικά τυριά, κατέκτησαν την κορυφαία 10άδα του Taste Atlas με τα καλύτερα παστεριωμένα τυριά στον κόσμο αφήνοντας πίσω Ελβετία και Γαλλία. 

Στην κορυφή βρέθηκε η Γραβιέρα Νάξου με βαθμολογία 4.7/5, κερδίζοντας τις εντυπώσεις, με τα προϊόντα του τυροκομείου Πιτταρά, αλλά και της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών να ξεχωρίζουν.

Η γραβιέρα Νάξου παράγεται για πάνω από έναν αιώνα, από παστεριωμένο αγελαδινό γάλα ή μείγμα πρόβειου και έως 20% κατσικίσιου γάλακτος. 

Το αποτέλεσμα είναι ένα σκληρό επιτραπέζιο τυρί, με φίνα γεύση, ελαφρύ άρωμα και μικρές χαρακτηριστικές τρύπες στο εσωτερικό του. Με περιεκτικότητα σε υγρασία έως 38% και τουλάχιστον 40% σε λιπαρά, η γραβιέρα Νάξου ξεχωρίζει χάρη στο γάλα που προέρχεται από ζώα τα οποία τρέφονται με την τοπική χλωρίδα του νησιού –στοιχείο που της χαρίζει την τόσο ξεχωριστή γευστική της ταυτότητα. Δεν είναι τυχαίο που η γραβιέρα Νάξου έχει καταφέρει να συναγωνιστεί και να ξεπεράσει στην εν λόγω λίστα ακόμη και ονόματα-θρύλους της παγκόσμιας τυροκομίας, όπως η Mozzarella di Bufala Campana και το γαλλικό Saint-Félicien.

Ο Χρήστος Δάντης προσγειώνεται στην κεντρική σκηνή του «Φεστιβάλ στη Θάλασσα» την Παρασκευή 25 Ιουλίου για ένα μοναδικό live.

O Χρήστος Δάντης είναι ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους καλλιτέχνες των τελευταίων δεκαετιών, με πλέον χαρακτηριστικό του στοιχείο την ευρείας έκτασης φωνή του και μια χροιά που του δίνει την δυνατότητα να υπηρετεί με ευκολία μεγάλη ποικιλία ρεπερτορίου, από soul έως ρεμπέτικα κι από λαϊκοπαραδοσιακά έως ποπ – ροκ.

Στην πλούσια καριέρα του συστήθηκε αρχικά σαν ταλαντούχος τραγουδιστής, για να εξελιχθεί στην πορεία σε πολυ – οργανίστα, συνθέτη και συνεργάτη εκατοντάδων Ελλήνων καλλιτεχνών σε μεγάλες τους επιτυχίες, πέραν του ρεπερτορίου το οποίο ερμήνευσε ο ίδιος, δουλειές για τις οποίες κι έχει βραβευτεί επανειλημμένα με πάνω από 20 χρυσούς κι έναν πλατινένιο δίσκο, μεταξύ άλλων.

Το μεγαλύτερο του ατού παρόλα αυτά, παραμένουν οι ζωντανές του εμφανίσεις, για τις οποίες κι έχει κερδίσει διαχρονικά την εκτίμηση του κοινού.

INFO:

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 25 ΙΟΥΛΙΟΥ

ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ – ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΣΙΛΟ

ΩΡΑ ΠΡΟΣΕΛΕΥΣΗΣ 21.00

ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΗΜΟΣ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ-ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ

Παρουσιάζεται αύριο, Παρασκευή 18 Ιουλίου στις 12 το μεσημέρι, στο Δημαρχιακό Μέγαρο Αθηνών, το φωτογραφικό λεύκωμα του Δήμου Αθηναίων, με τον τίτλο «ATHENS: A city in Perspective», εκδοτικής παραγωγής της Ναυτεμπορικής σε συνεργασία με τις εκδόσεις Μίλητος [Αθηνάς 63, 2ος όροφος].

Την εκδήλωση θα χαιρετίσουν ο Δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας, ο διευθυντής της ιστοσελίδας naftemporiki.gr Μιχάλης Ψύλος και ο CEO της Αναπτυξιακή Αθήνας Α.Ε. Ιωάννης Γεώργιζας, ο οποίος και θα σταθεί στο περιεχόμενο του βιβλίου. Την παρουσίαση του λευκώματος θα τιμήσει με την παρέμβασή της η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Τουρισμού Βασιλική Κουτσούκου, εκπροσωπώντας την Υπουργό Όλγα Κεφαλογιάννη, όπως και ο Πρόεδρος του ΕΕΑ Γιάννης Χατζηθεοδοσίου.

Η έκδοση είναι στην αγγλική και περιλαμβάνει 120 φωτογραφίες, κατά κύριο λόγο του φωτογράφου Γιάννη Γιαννέλου από το αρχείο εκδόσεων «Μίλητος», όπως και μερικές από το «Develop Athens Archive».

Το φωτογραφικό λεύκωμα, που φέρει τη σφραγίδα της εφημερίδας Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ σε συνεργασία με τις εκδόσεις Μίλητος αναδεικνύει τη μοναδική ομορφιά της πόλης μέσα από σύγχρονες ιστορικές και άγνωστες γωνιές της Αθήνας.